Παρασκευή 28 Δεκεμβρίου 2012

Οι τρωγλοδύτες της μεσαίας τάξης


Πόσα χρόνια ήσαν εγκατεστημένοι στη βίλα Αμαλία, στο ιστορικό κτίριο του γυμνασίου; Καμιά εικοσαριά, ίσως και παραπάνω. Πόσα χρόνια ήσαν εγκατεστημένοι στην ΥΦΑΝΕΤ, στη Θεσσαλονίκη; Πάνω από πέντε - έξι, αν δεν κάνω λάθος. Πόσα χρόνια θα μείνουν στο Βοξ των Εξαρχείων; Και τι βρήκε η Αστυνομία όταν μπήκε στην Αμαλία; Αδεια μπουκάλια, γύρω στα 1.600, αντιασφυξιογόνες μάσκες και λοιπά εργαλεία κοινωνικού πολέμου.
Μήπως βρήκε στεγασμένους αστέγους για τους οποίους, υποτίθεται, κόπτονται όσοι διεξάγουν αυτόν τον κοινωνικό πόλεμο; Μήπως βρήκε ανέργους που είχαν πάει για να πάρουν το συσσίτιο το οποίο τους πρόσφεραν οι νέοι επαναστάτες; Οχι, μη λέτε τέτοια πράγματα. Αυτά αποκοιμίζουν το επαναστατικό ήθος, αυτά δημιουργούν ψευδαισθήσεις κοινωνικής αλληλεγγύης, αυτά είναι προβλήματα που θα λυθούν μια και καλή, όταν ανατραπεί το σύστημα. Μήπως βρήκε καμιά βιβλιοθήκη, την οποία χρησιμοποιούσαν οι νεαροί καταληψίες για να καλύπτουν τα κενά που αφήνει πίσω της η αστική παιδεία; Ή μήπως όλα αυτά τα χρόνια, τα είκοσι συναπτά, η εξεγερμένη νεολαία της κατάληψης είχε φροντίσει να κάνει αυτό που δεν κάνει το δυναστικό κράτος; Να συντηρήσει το κτίριο, να το σώσει από την κατάρρευση;
Και η κατάληψη της Λέλας Καραγιάννη, που τη θυμήθηκα τώρα δα; Και το διαμέρισμα όπου έμενε η Μαρία Κάλλας, στην Πατησίων, απέναντι από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, που και αυτό το έχει καταλάβει η εξέγερση; Θα μου πείτε, ας φρόντιζαν άλλοι γι' αυτό. Ας φρόντιζαν κάποιοι να το έχουν κάνει Μουσείο Κάλλας για να έχουν και κάτι ακόμη να δουν, εκτός από ναρκομανείς, όσοι επισκέπτονται το Εθνικό μας Μουσείο. Πόσες ακόμη καταλήψεις υπάρχουν που δεν τις ξέρουμε; Και πόσο διαφορετικά θα τις αντιμετωπίζαμε αν, όντως, αυτά τα παιδιά φρόντιζαν να κάνουν στα κτίρια που καταλαμβάνουν ό,τι δεν φρόντισε να κάνει η Πολιτεία;
Ομως αν κάτι σε πληγώνει σε αυτή την ιστορία είναι το ότι αυτά τα νέα παιδιά, που υποτίθεται επιθυμούν το καινούργιο, αναπαράγουν ακριβώς την ίδια νοοτροπία με τα δικά τους μέσα. Μεταφράζουν την απαξίωση του δημόσιου χώρου, την περιφρόνηση προς την πόλη στη δική τους γλώσσα. Μόνο και μόνο για να κάνουν την πλάκα τους, για να παίξουν επαναστατικό ράφτινγκ ξέροντας ότι δεν διακινδυνεύουν τίποτε. Δεν ξέρω τι ιδεολογία κουβαλούν μες στα κεφάλια τους, ποιος τους την έδωσε και ποια αρρωστημένη εγωπάθεια τους επιτρέπει να πιστεύουν ότι τους ανήκει ο δημόσιος χώρος. Δεν ξέρω καν αν είναι οι ίδιοι που σε πρώτη ευκαιρία καίνε την Αθήνα. Εκείνο που ξέρω είναι ότι συμπεριφέρονται στην Αθήνα με τον ίδιο τρόπο που συμπεριφέρονται όσοι την καίνε, με την ίδια αδιαφορία και τον ίδιο κυνισμό. Αστόπαιδα, παιδιά μιας μεσαίας τάξης που έβγαλε από τα σπλάγχνα της τους αριστοκράτες του τρωγλοδυτισμού, αποδεικνύουν ότι η κατάρρευση των μεγαλουπόλεων δεν έγινε ούτε από τους απελπισμένους μετανάστες ούτε από τους απόρους. Εγινε από όσους γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε αυτές και δεν είχαν την απαιτούμενη καλλιέργεια για να τις αγαπήσουν.

[Ανόρθοξα] Οι τρωγλοδύτες της μεσαίας τάξης

Πέμπτη 27 Δεκεμβρίου 2012

Πάει ο παλιός ο τρόπος


«Κύριε, θα ήθελα να σας ζητήσω να κάνετε λίγο υπομονή. Ελπίζω ότι μετά τα Χριστούγεννα θα μπορώ να δώσω τα δίδακτρα»… Παρά την πικρή γεύση που αφήνει η παράκληση του 14χρονου κοριτσιού στον καθηγητή στο φροντιστήριο Αγγλικών σε γειτονιά του κέντρου της Αθήνας –πόσα άλλα παιδιά έχουν διακόψει τέτοιες «πολυτέλειες», αφού οι οικογένειές τους παλεύουν για τα στοιχειώδη– στρέφει τη σκέψη στη δύναμη που έχουμε όλοι μέσα μας να παλεύουμε για το μέλλον μας.
Η παράκληση του 14χρονου παιδιού να συνεχίσει τα μαθήματά του χτυπά στη βασική αρτηρία αιμάτωσης ώστε η Ελλάδα να ξεφύγει από το τέλμα της εύκολης, δανεικής ευημερίας. Πρόκειται για ένα αίτημα για μόρφωση, η οποία δεν μπορεί πλέον να προσφέρεται μέσα από τις ευκολίες του παρελθόντος.
Και μ’ αρέσει η περίπτωση του παιδιού που ζητάει να συνεχίσει τα Αγγλικά, διότι το αίτημα ακούγεται… παράταιρο για τα μέχρι προ τριετίας δεδομένα. Η γνώση Αγγλικών ήταν εκ των ων ουκ άνευ για μια κοινωνία «μοντέρνα», όπως η ελληνική. Αλλωστε, όλοι όσοι μεγάλωσαν τα χρόνια της μεταπολίτευσης γνωρίζουν Αγγλικά. Ναι, αλλά πώς τα γνωρίζουν; Πτυχία που έχουν αποκτηθεί κατά τα χρόνια του Γυμνασίου και κατόπιν έχουν αξιοποιηθεί ως προσόντα σε βιογραφικά για την αναζήτηση δουλειάς. Ομως, ως τυπικά προσόντα και όχι ουσιαστικά. Η αλήθεια είναι ότι ο μέσος Ελληνας γνωρίζει λίγα Αγγλικά, και δυστυχώς, αυτό δεν αφορά μόνο την ξένη γλώσσα.
Η λειτουργία του σχολείου, βυθισμένου στο τέλμα της ήσσονος προσπαθείας, αποτυπώνει με ενάργεια την ευρύτερη αποχαύνωση της ελληνικής κοινωνίας, που επί μακρόν πίστεψε ότι με τη μετριότητα μπορεί να προχωρήσει, να ευημερήσει. Και αφού το πετύχαινε, συνέχισε την ίδια συνταγή. Το ίδιο έγινε στην ανωτάτη εκπαίδευση, το ίδιο στη λειτουργία των κρατικών και κοινωνικών υπηρεσιών. Οι κοιτίδες αριστείας, που εύλογα υπάρχουν, ας μην αποτελούν ασπίδα στρουθοκαμηλισμού. Ελάχιστους αφορούν, όχι τους πολλούς. Ο κανόνας ήταν ημίμετρα στη γνώση (αλήθεια, πόσοι γνωρίζουν την Ιστορία της χώρας μας για την οποία επαίρονται;) και ρηχή μόρφωση. Αυτό οδήγησε σε fake (κάλπικη) αξιοκρατία, fake διαφάνεια, fake κουλτούρα, fake κοινωνική αλληλεγγύη.
Η ανάταση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, όπως πλέον μόνο με ξόδεμα ψυχής και χωρίς χρηματική ανταμοιβή μπορεί να συμβεί στο σχολείο και το πανεπιστήμιο, είναι υποχρέωση προς τη νέα γενιά της Ελλάδας. Πρόκειται για μορφωτική διαδικασία, που ξεκινάει από το σχολείο και διαχέεται στην καθημερινή οργάνωση και λειτουργία του κράτους και της κοινωνίας. Και αυτά δεν είναι αόριστα διακυβεύματα. Σχετίζονται με το πώς κάνουμε τη δουλειά μας απέναντι στον συμπολίτη, πώς διαχειριζόμαστε τις κοινωνικές υπηρεσίες, πώς διαμορφώνουμε πλέον το διαβρωμένο από την κακόγουστη χλιδή αστικό τοπίο, πώς αναζητούμε την ανάπτυξη.
Ο κορμός της κοινωνίας, που καλείται να μαζέψει τα συντρίμμια της χρεοκοπίας, οφείλει να αναζητήσει μέσα του τις μεθόδους και τους κανόνες λειτουργίας και να τους διαμορφώσει σε νέο συμβόλαιο κοινωνικής ευημερίας, είτε αυτό αφορά στους πολιτικούς θεσμούς είτε τις κοινωνικές σχέσεις. Αλλωστε, εν τέλει, δεν έχει σημασία πόσα ταλέντα διαθέτει ένας λαός, αλλά πώς τα διαχειρίζεται.

kathimerini.gr - Πάει ο παλιός ο τρόπος

Τετάρτη 26 Δεκεμβρίου 2012

Κτίσται


ηλαδή τι ήθελες να μας πεις με την εκπομπή σου για την ποίηση»; Με ρώτησε η μαντάμ φορτωμένη σαν χριστουγεννιάτικο δέντρο. Δίπλα της ο γιός της την κοιτούσε σαν αποσβολωμένος. Θα σας τους περιγράψω.

Εκείνη 50άρα με σπορ ταγιέρ (αν μπορεί να υπάρχει μάλλινο σπορ ταγιέρ) και ένα βαρύ κόσμημα πάνω από το ζιβάγκο και μέσα από το σακάκι και εκείνος 16αρης αντισυμβατικός. Σακίδιο μαρκάτο αλλά και μπογιατισμένο με μαρκαδόρους. Το σύμβολο της ειρήνης, της αναρχίας, κάποια άλλα αρχικά – κοριτσιών ελπίζω. «Τι ήθελες να πεις με την εκπομπή σου»; Σαν να με ρωτούσε «τι να μας πουν και οι ποιητές!».
Απάντηση δεν έδωσα, χρονιάρα μέρα, χαμογέλασα όμως οπότε αυτή πήρε θάρρος. «Τι θα κάνει αυτό το παιδί;». Με το που είπε «παιδί» νομίζω ότι το ταρακούνησε και λίγο από το μπουφάν. Έλα ντε; Η ποίηση δεν έχει πει τίποτα επί αυτού οπότε και εγώ δεν είχα τι να της πω. «Δουλειά αύριο θα έχει»; «Τι θα σπουδάσει;» «Τι θα τον κάνω;». Εδώ σίγουρα το ταρακούνησε το μπουφάν. Ο γιός όσο κι αν η «συζήτηση» το απαιτούσε δεν είχε θλιμμένη όψη. Ήταν μάλλον χαμογελαστός πίσω από την πλάτη της. Κάθε φορά που τον κοιτούσε βέβαια, εκείνος σοβάρευε. Τα οράματα της μαμάς θέλουν σκυθρωπότητα. «Αχ, κύριε Θεοδωράκη μου, γι'αυτά να κάνετε εκπομπές» μου είπε με μια δόση λύπησης πριν μου γυρίσει την πλάτη. Και καθώς την έβλεπα να φεύγει στο νου μου ήρθε ένα ποίημα που δεν χώρεσα στην εκπομπή για τους ποιητές. Του Κωνσταντίνου Καβάφη βέβαια.

Κτίσται
Η Πρόοδος οικοδομή είναι μεγάλη - φέρει
καθείς τον λίθον του• ο είς λόγους, βουλάς, ο άλλος
πράξεις - και καθημερινώς την κεφαλήν της αίρει
υψηλοτέραν.
Θύελλα, αφνίδιός τις σάλος
εάν επέλθη, σωρηδόν οι αγαθοί εργάται
ορμώσι και το φρούδον των υπερασπίζοντ' έργον. Φρούδον, διότι καθενός ο βίος δαπανάται
υπέρ μελλούσης γενεάς, κακώσεις, πόνους στέργων,
ίνα η γενεά αυτή γνωρίση ευτυχίαν
άδολον, και μακράν ζωήν, και πλούτον, και σοφίαν
χωρίς ιδρώτα ποταπόν, ή δούλην εργασίαν. Αλλ' η μυθώδης γενεά ουδέποτε θα ζήση•
η τελειότης του αυτή το έργον θα κρημνίση
κ' εκ νέου πας ο μάταιος κόπος αυτών θ' αρχίση.

Διαβάστε ξανά μία μία τις λέξεις. Δεν θα δυσκολευτείτε πολύ (όλο και κάτι θα έχει μείνει από τα έξι χρόνια αρχαία). Λέει πολλά για την Ελλάδα και για το πρόβλημα σήμερα - που ήταν το πρόβλημα πάντα. Λέει πολλά για την ελληνική οικογένεια που μπορεί να ναι και η αρχή των δεινών. H μανία των γονιών να εξασφαλίσουν – με το ζόρι - το μέλλον των παιδιών τους σημάδεψε αν δεν κατέστρεψε πολλά παιδιά. Που με την σειρά τους χάραξαν και χαράσσουν λάθος το μέλλον της Ελλάδας. Άβουλα παιδιά σε αχρείαστους ρόλους. Από γονείς που τα ξέρουν όλα και τα «προσφέρουν» όλα. Και τώρα επιπλέον τα παιδιά θα πρέπει να πληρώσουν και τον λογαριασμό της οικοδομής (και ας γκρεμίστηκε).

Κτίσται | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon

Ζητείται φιλάνθρωπος


Αν επιστρέψουμε ένα χρόνο και τρεις πρωθυπουργούς πίσω, θα δούμε τον Λουκά Παπαδήμο να παίρνει εορταστικό γεύμα με τους άστεγους της Αθήνας. Κάποιοι το βρήκαν τρυφερό και κάποιοι άλλοι λαϊκίστικα σκληρό. Εγώ το είχα βρει συμπαθητικό. Κανένας δεν το είχε δοκιμάσει προηγουμένως. Οι πρωθυπουργοί μας αποφεύγουν αυτά τα ανοίγματα προς τη συμπόνοια. Φοβούνται μην κατηγορηθούν για υποκρισία. Στην Ελλάδα, άλλωστε, δεν ανθίζουν αγνά κίνητρα.
Εκ των πραγμάτων όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί περιορίζονται στα κάλαντα, αποτελώντας, τις περισσότερες φορές, κομμάτι μίας γελοίας φωτογραφίας. Δεν τους ενοχλεί, είναι η παράδοση. Ομοίως, προτιμούν να σταθούν κάτω από ένα σβηστό φουγάρο ή αγκαλιά με συνδικαλιστές, από το να πιάσουν την κουτάλα και να σερβίρουν φαγητό σε μερικούς άστεγους. Αμερικανιές, θα πείτε. Ναι, αμερικανιές. Που είναι το πρόβλημα σας; Οι Έλληνες πολιτικοί αρνούνται με εμμονική συνέπεια να βάλουν λίγη φιλανθρωπία στην επικοινωνία τους. Πιθανότατα επειδή σε πολλούς θα φανεί αστείο, θα είναι σαν να σε ακρωτηριάζει κάποιος και μετά να σου φέρνει γλυκά στο νοσοκομείο.
Το ίδιο, περίπου, δεν ακούγεται και για τη φιλανθρωπία των πλουσίων; Επιστρέφουν, λέει, μερικά από όσα άρπαξαν από την κοινωνία. Μη ξεχνάτε και την περίπτωση του σχολείου στη Θεσσαλονίκη, με τους συνδικαλιστές να αρνούνται τη χορηγία της πολυεθνικής. Στην ελληνική κοινωνία παρατηρείται κάτι παράξενο. Υπάρχει διάθεση προσφοράς, αλλά δεν υπάρχει η σχετική κουλτούρα. Δεν έχουμε ισχυρά δίκτυα φιλανθρωπίας και εθελοντισμού. Και έχουμε μάθει να αντιμετωπίζουμε τις περισσότερες προσπάθειες με καχυποψία. Ποτέ μου δεν θα πίστευα ότι το Χαμόγελο του Παιδιού θα γονάτιζε λόγω οικονομικής καχεξίας. Αλλά και δεν θα περίμενα να δω τις ουρές που σχηματίστηκαν για την προσφορά βοήθειας, έπειτα από το κάλεσμα του Mega.
Κάποιος, λοιπόν, πρέπει να κάνει το βήμα για τη δημιουργία ενός σοβαρού δικτύου κοινωνικής αλληλεγγύης. Να είναι πολιτικός; Δύσκολο, δεν τους εμπιστεύεται ο κόσμος και οι ίδιοι δεν το τολμούν. Η Εκκλησία; Δεν τη συμπαθούν όλοι και κρύβει αμαρτίες κάτω από το ράσο. Μην είναι κάποια ΜΚΟ; Ελάτε τώρα. Οι δήμαρχοι; Χμ... Κάποιοι πλούσιοι; Δεν ακούγεται ωραίο στην Ελλάδα. Tελικά δεν υπάρχει, δεν μας κάνει κανείς. Είμαστε ένας πονόψυχος, φιλάνθρωπος λαός, αλλά, τι κρίμα, δεν υπάρχει κάποιος για να μαζέψει τους καρπούς της φιλανθρωπίας μας για να ταϊσει πεινασμένα στόματα. Τέλειωσαν και οι τύψεις, όλα μια χαρά.

Ζητείται φιλάνθρωπος | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon

Τρίτη 25 Δεκεμβρίου 2012

Πότε γεννήθηκε ο Χριστός



Ο Ιώσηπος ήταν τριάντα χρόνων, όταν το 66 μ.Χ. μετείχε στην επανάσταση των Ιουδαίων εναντίον της Ρώμης. Οι λεγεώνες του στρατηγού Βεσπασιανού έφτασαν σπέρνοντας φωτιά και σίδερο. Η επανάσταση κάμφθηκε. Ο Ιώσηπος και κάποιοι άλλοι βρέθηκαν πολιορκημένοι μέσα στον περίλαμπρο ναό της Ιερουσαλήμ. Οι προμαχώνες έπεφταν ο ένας μετά τον άλλο. Στους ελάχιστους που απέμεναν, ο Ιώσηπος πρότεινε να παραδοθούν. Κόντεψαν να τον σφάξουν επιτόπου. Προτιμούσαν τον θάνατο. Έβαλαν κλήρο κι άρχισαν να σκοτώνονται ένας ένας μεταξύ τους, με τη σειρά. Όταν ο Ιώσηπος έμεινε μόνος με άλλον ένα, επανέλαβε την πρόταση να παραδοθούν. Ο άλλος δέχτηκε. Βγήκαν και συνελήφθησαν από τους στρατιώτες του Βεσπασιανού που σκεφτόταν, τι να τους κάνει: Να τους εκτελέσει ή να τους πουλήσει δούλους;

Ο Ιώσηπος ξεδιάντροπα «προφήτεψε» ότι ο Βεσπασιανός θα γινόταν αυτοκράτορας κι ο στρατηγός κολακεύτηκε και τον πήρε στη συνοδεία του. Όταν η «προφητεία» επαληθεύτηκε, ο Βεσπασιανός αναβάθμισε τον Ιώσηπο σε σύμβουλό του.

Στην Ιουδαία, η επανάσταση αναζωπυρώθηκε. Στάλθηκε να την καταπνίξει ο Φλάβιος Τίτος. Ο Ιώσηπος ήταν μαζί του. Ξαναβρέθηκε στην Παλαιστίνη, αυτή τη φορά στο πλευρό των κατακτητών. Η επανάσταση πνίγηκε στο αίμα κι ο Τίτος ξεθεμελίωσε την Ιερουσαλήμ, μαζί με τον ναό. Ήταν το 70 μ.Χ. Ο Ιώσηπος αποφάσισε να γράψει ιστορία. Έπρεπε όμως να είναι ιουδαϊκή, χωρίς να θίγεται η Ρώμη. Και να δικαιολογείται η επανάσταση του 66 αλλά και η καταστολή της το 70. Την είπε «Εβραϊκές αρχαιότητες». Ήταν έτοιμη το 93 μ.Χ.
Στο 12ο κεφάλαιο του βιβλίου του «Εβραϊκές αρχαιότητες», ο Ιώσηπος μιλά για τον Ιωάννη τον Βαπτιστή. Με λεπτομέρειες για τη ζωή και τον θάνατό του. Στο 18ο κεφάλαιο, υπάρχουν δυο τρεις γραμμές που, κάπως ξεκάρφωτα, αναφέρουν ότι «την εποχή εκείνη έζησε ο Ιησούς, ένας άγιος άνθρωπος, αν μπορεί να ονομαστεί άνθρωπος, επειδή έκανε πράγματα θαυμαστά και δίδαξε τους ανθρώπους και αυτοί δέχτηκαν με χαρά την αλήθεια. Και τον ακολούθησαν πολλοί Εβραίοι και πολλοί Έλληνες. Ήταν ο Μεσσίας».
Αυτή είναι η πρώτη (και για αιώνες μοναδική) αναφορά στον Χριστό από μη χριστιανό ιστορικό. Οι επόμενες αναφέρονταν όχι στον Χριστό ως πρόσωπο αλλά στον χριστιανισμό και στους χριστιανούς. Οι οποίοι χριστιανοί έγραψαν για τον Χριστό μετά το 60. Τότε υπολογίζεται ότι γράφτηκαν τα «πρωτότυπα» Ευαγγέλια. Τα «αντίγραφα» που εμείς γνωρίζουμε, δεν είναι πιο παλιά από τον 3ο αιώνα μ.Χ.

Πάνω σ’ αυτά τα γεγονότα στηρίχθηκε ο προβληματισμός για το αν υπήρξε στ’ αλήθεια ο Χριστός. Το επιχείρημα της άλλης πλευράς είναι πως η ύπαρξή Του αποδεικνύεται από το γεγονός ότι δώδεκα αγράμματοι μαθητές και καμιά εξηνταριά «οπαδοί» κατάφεραν να διαδώσουν τον χριστιανισμό στα πέρατα της οικουμένης και να τον καταστήσουν θρησκεία εκατομμυρίων ανθρώπων. Το αντεπιχείρημα είναι ότι ο Κομφούκιος, ο Βούδας, ο Μωάμεθ προσπάθησαν μόνοι τους. Όμως ο Κομφούκιος, ο Βούδας, ο Μωάμεθ δεν ήταν αγράμματοι.
Κύριο χαρακτηριστικό των Σαδδουκαίων ήταν η εμμονή στο γράμμα του Μωσαϊκού Νόμου και η απόρριψη της παράδοσης. Αντίπαλοί τους, οι Φαρισαίοι πίστευαν στη θεία πρόνοια, στην αιωνιότητα της κόλασης, στην αθανασία της ψυχής και στην ανάσταση των νεκρών. Μια τρίτη ομάδα, οι Εσσαίοι, ζούσαν σε κοινόβια, ήταν προσκολλημένοι στην κοινοκτημοσύνη, ποτέ δεν έλεγαν ψέματα, απέφευγαν το εμπόριο και θεωρούσαν την σεξουαλική σχέση αναγκαίο κακό για τη διαιώνιση του είδους. Η συμπεριφορά τους, όταν ο Τίτος κυρίευσε την Ιερουσαλήμ, προδίκαζε την αντιμετώπιση των μαρτυρίων από τους χριστιανούς της ίδιας αλλά και της μετέπειτα εποχής. Σαδδουκαίοι, Φαρισαίοι και Εσσαίοι αποτελούσαν τους τρεις θρησκευτικούς πόλους, γύρω από τους οποίους συνασπίζονταν οι Ιουδαίοι της εποχής του Χριστού.

Σαδδουκαίοι οι λίγοι, Φαρισαίοι οι πολλοί, οι γραμματείς ήταν επαγγελματική τάξη με «ειδικότητα» στην ερμηνεία του αρχαίου Νόμου του Μωυσή. Ο πιο επιφανής ανάμεσά τους ήταν ο Χιλέλ (70 π.Χ. – 10 μ.Χ.) που δίδασκε ότι η ζωή πρέπει να χαρακτηρίζεται από «αγάπη προς τον άνθρωπο, αγάπη προς την ειρήνη, αγάπη προς τον Νόμο». Κι όταν τον ρώτησαν, τι είναι ο Νόμος, αποκρίθηκε: «Ο συ μισείς, ετέρω μη ποιήσεις» (Ό,τι εσύ μισείς, μην το κάνεις σε άλλον). Συνιστούσε «να μην κρίνεις τον γείτονά σου, πριν να μπεις στη θέση του» και καθόρισε επτά κανόνες για την ερμηνεία του Νόμου, προσπαθώντας να συμβιβάσει τις αντιμαχόμενες φατρίες. Στα 30 π.Χ., ο βασιλιάς Ηρώδης ο Μέγας τον διόρισε πρόεδρο του Σανχεδρίν (Μέγα Συνέδριο από 71 άτομα που ασκούσαν την ανώτατη θρησκευτική και δικαστική εξουσία επί των Εβραίων αλλά που κάποιες αποφάσεις τους, όπως η θανατική καταδίκη, έπρεπε να εγκριθούν από την πολιτική ηγεσία).

Στους τελευταίους π.Χ. αιώνες, πλήθαιναν οι προφητείες ότι θα έλθει ο Μεσσίας και θα απαλλάξει τους Ιουδαίους από την καταπίεση. Οι «Ψαλμοί του Σολομώντα» (περίπου 50 π.Χ.) προεξοφλούσαν την έλευσή του. Το «Βιβλίο του Ενώχ» (170 με 66 π.Χ.) προφήτευε τη βασιλεία των Ουρανών. Γύρω στο 150 π.Χ. δημοσιεύτηκαν χρησμοί για το ίδιο θέμα. Οι ειδικοί διαβλέπουν ανατολική επιρροή από τον Μίθρα και τον Ζαρατούστρα. Οι ρεαλιστές τα αποδίδουν στα πάθη των Ιουδαίων είτε υπό τους Σελευκίδες είτε υπό τους Πάρθους είτε υπό τους Ρωμαίους και τα όργανά τους. Ήδη, ο Ησαΐας (8ος αιώνας π.Χ.) είχε μιλήσει για την έλευσή του και τον είχε προσδιορίσει ότι θα προέρχεται από την βασιλική γενιά του Δαβίδ. Οι ευαγγελιστές Λουκάς και Ματθαίος ειπώθηκε ότι επέλεξαν την Βηθλεέμ ως τόπο γέννησης του Ιησού του Ναζωραίου, επειδή εκεί ζούσαν μέλη της παλιάς βασιλικής οικογένειας του Δαβίδ. Η Βηθλεέμ άλλωστε ήταν έξω από τα όρια της επικράτειας του Ηρώδη Αντύπα, όταν διέταξε την «σφαγή των νηπίων».

Ο Ηρώδης ο Μέγας πέθανε το 4 π.Χ., χρονιά που προσδιορίζεται και ως αυτή της γέννησης του Χριστού. Με διαθήκη του, η επικράτεια χωρίστηκε στα τρία, ένα κομμάτι για κάθε παιδί του: Ο Φίλιππος πήρε την ανατολική πλευρά (Βαταναία). Ο Ηρώδης Αντύπας την Πέραν του Ιορδάνη χώρα και την Γαλιλαία, όπου η Τιβεριάδα και η Ναζαρέτ. Και ο Αρχέλαος τη Σαμάρεια, την Ιδουμαία και την Ιουδαία όπου η Βηθλεέμ, η Χεβρών, η Εμμαούς και βέβαια η Ιερουσαλήμ.

Αμέσως, οι Ιουδαίοι επαναστάτησαν ενάντια στον Αρχέλαο, παρά τις προτροπές του Χιλέλ να διαφυλάξουν την ειρήνη. Έστησαν στρατόπεδο με σκηνές γύρω από τον Ναό. Υπήρχαν εκεί και απλοί προσκυνητές που είχαν φθάσει από άλλες περιοχές για να γιορτάσουν το Πάσχα (4 π.Χ.). Τα στρατεύματα του Αρχέλαου δεν έκαναν διακρίσεις. Έσφαξαν 3.000 ανάμεσα στους οποίους και τους άτυχους προσκυνητές. Νέα σφαγή ακολούθησε ανήμερα της Πεντηκοστής. Ο περίβολος του Ναού πυρπολήθηκε, οι θησαυροί αρπάχτηκαν και πολλοί Ιουδαίοι αλληλοσκοτώθηκαν για να γλιτώσουν τα βασανιστήρια.

Οργανώθηκαν αντιστασιακές ομάδες στα βουνά και στα λαγκάδια. Σκότωναν όποιον δήλωνε οπαδός της Ρώμης. Μια από τις αντιστασιακές ομάδες κυρίευσε την πόλη Σεπφωρίδα, πρωτεύουσα της Γαλιλαίας. Επενέβη ο διοικητής της Συρίας, Ουάρος: Με στρατό 20.000 ανδρών, εισέβαλε στην Παλαιστίνη και την ξεθεμελίωσε, σταύρωσε 2000 επαναστάτες και πούλησε δούλους 30.000 Εβραίους, στασιαστές ή μη. Μια πρεσβεία Ιουδαίων στάλθηκε στη Ρώμη να παρακαλέσει τον αυτοκράτορα Οκταβιανό Αύγουστο να τους απαλλάξει από το «βασίλειο». Ο αυτοκράτορας κατάργησε τον Αρχέλαο και προσάρτησε την Ιουδαία ως ρωμαϊκή επαρχία διοικούμενη από επίτροπο που θα αναφερόταν στον διοικητή της Συρίας (6 μ.Χ.).

Ο Οκταβιανός έζησε ως το 14 μ.Χ. Ο διάδοχός του Τιβέριος βασίλευσε ως το 37 μ.Χ. οπότε δολοφονήθηκε. Στυγνός δολοφόνος και ημιπαράφρων, ασχολιόταν με την εξάλειψη κάθε πραγματικού ή υποτιθέμενου αντιπάλου του στη Ρώμη και άφησε την Ιουδαία στην ησυχία της. Στα χρόνια του σταυρώθηκε ο Χριστός. Πότε όμως γεννήθηκε;

Οι ευαγγελιστές Λουκάς και Ματθαίος τοποθετούν την γέννηση «τις ημέρες που ο Ηρώδης ήταν βασιλιάς της Ιουδαίας», που σημαίνει πριν από το 4 π.Χ. Ο Λουκάς λέει ότι ο Ιησούς ήταν περίπου τριάντα χρόνων, όταν τον βάπτισε ο Ιωάννης «το 15ο έτος της βασιλείας του Τιβέριου», που σημαίνει 28 με 29 μ.Χ., οπότε η γέννηση τοποθετείται στα 2 με 1 π.Χ. Ο Λουκάς αναφέρει έτος γέννησης τη χρονιά που έγινε απογραφή πληθυσμού «ηγεμονεύοντος της Συρίας του Κυρηνίου» αλλά ο Κυρήνιος ήταν εκεί διοικητής από το 6 ως το 12 μ.Χ., ενώ η συγκεκριμένη απογραφή τοποθετείται από τον Ιώσηπο στα 6 με 7 μ.Χ. Πολλοί πιθανολογούν ότι ο Λουκάς συγχέει την απογραφή επί Κυρήνιου με εκείνη επί διοικητή Συρίας Σατουρνίνου που μνημονεύεται από τον Τερτυλλιανό. Αυτή όμως έγινε το 8 – 7 π.Χ., οπότε η γέννηση τοποθετείται πριν από το 6 π.Χ.

Διακόσια χρόνια αργότερα, ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς (150 – 215 μ.Χ.) συγκέντρωσε όλες τις πολλές απόψεις και αποφάνθηκε ότι ο Ιησούς γεννήθηκε στις 17 Νοεμβρίου του 3 π.Χ. Άλλοι τοποθετούν την γέννηση στις 19 Απριλίου και άλλοι στις 20 Μαΐου. Στην αρχή, η γέννηση γιορταζόταν την 6η Ιανουαρίου. Στα 354, η Ρώμη και άλλες εκκλησίες της Δύσης επέλεξαν την 25η Δεκεμβρίου. Οι ανατολικές εκκλησίες κατηγόρησαν τις δυτικές για παραχωρήσεις στην ειδωλολατρία αλλά περί τα τέλη του αιώνα προσχώρησαν κι αυτές στην 25η Δεκεμβρίου. Υπήρχε λόγος:

Η χριστιανική θρησκεία είχε να παλέψει και με τις βαθιά ριζωμένες αρχαίες δοξασίες που αποδεικνύονταν πολύ πιο επικίνδυνος εχθρός από τους παλιούς αυτοκράτορες των εποχών των διωγμών. Με την επικράτηση του χριστιανισμού, η πρωτοχρονιά μεταφέρθηκε στις 6 Ιανουαρίου, ημέρα των Φώτων και της πνευματικής γέννησης του Χριστού. Η εμφάνιση του Θεανθρώπου ήταν ένας καλός λόγος για να πάρουν δρόμο οι ψυχές των νεκρών. Εξαφανίζονταν, λοιπόν, στις 6 κι όχι στις 8 Ιανουαρίου, όπως πρέσβευε η λαϊκή αντίληψη των Ρωμαίων. Ο κύριος αντίπαλος του χριστιανισμού, ο Μίθρας, ήταν ο ανίκητος θεός Ήλιος του οποίου τη γέννηση γιόρταζαν οι πιστοί του στις 25 Δεκεμβρίου. Η ημέρα αυτή ονομαζόταν «natalis invicti soli» (γέννηση του αήττητου ήλιου) καθώς λογιζόταν εσφαλμένα ότι συνέπιπτε με το χειμερινό ηλιοστάσιο. Υπέθεταν δηλαδή ότι από τις 25 Δεκεμβρίου κι έπειτα μεγάλωνε η μέρα και μίκραινε η νύχτα, άρα ο ήλιος έβγαινε νικητής στη μάχη με το σκοτάδι. Στην πραγματικότητα, το χειμερινό ηλιοστάσιο συμπίπτει με τις 21 Δεκεμβρίου.

Στα 354 μ.Χ., η χριστιανική εκκλησία της Ρώμης διαχώρισε τη γέννηση από τη βάπτιση του Χριστού και καθιέρωσε την 25η Δεκεμβρίου ως ημέρα των Χριστουγέννων. Ο Χριστός έγινε ο Ήλιος που φέρνει το φως στον κόσμο και με τη γέννησή του ξεκινά η νέα χρονιά. Η χριστιανική πρωτοχρονιά μεταφέρθηκε στη μέρα αυτή.

To άρθρο αντλήθηκε από εδώ Πότε γεννήθηκε ο Χριστός | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon

Τρίτη 18 Δεκεμβρίου 2012

Η επόμενη επανάσταση

Η επαναστατική πράξη της πάταξης της φοροδιαφυγής! Χωρούν εδώ διαχωριστικές γραμμές; Ο Θεοδωράκης απαντά:

Τους βαρέθηκα. Αναφέρομαι σε όλους αυτούς που κλωσάνε γύρω από τον Μαρξ. Έχει δίκιο ο Μαρξ ή έχει άδικο ο Μαρξ; Αδυνατώντας να κατεβάσουν μια καλή νέα ιδέα αναμασάνε τα γραπτά του 1800… Μόνο που σήμερα η Ευρώπη δεν έχει δούλους και αφεντικά αλλά έχει ανέργους και φοροφυγάδες. 

Η παγκόσμια φοροδιαφυγή υπολογίζεται (!) σε 20 με 30 τρισεκατομμύρια δολάρια. Η φοροδιαφυγή στην Ευρώπη σε ένα με δύο τρισεκατομμύρια ευρώ. Γιατί βέβαια δεν έχει μόνο η Ελλάδα ταξιτζήδες, υδραυλικούς, καθηγητές, γιατρούς και δικηγόρους. Κάθε πολίτης της ΕΕ χάνει 2.000 με 3.000ε το χρόνο  από την «φοροδιαφυγή των άλλων». Η Μέρκελ έδωσε 12 εκατομμύρια ευρώ για να αγοράσει λίστες Γερμανών που είχαν βγάλει τα λεφτά τους στην Ελβετία.  100 δις ετησίως υπολογίζεται η φοροδιαφυγή στην Ιταλία (μόνο οι Ντόλτσε - Γκαμπάνα κατηγορούνται  ότι απέκρυψαν εισοδήματα 420 εκατομμυρίων ευρώ). Και όλοι μάθαμε αυτές τις μέρες ότι ο πλουσιότερος Γάλλος ηθοποιός, ο Οβελίξ - Ζεράρ Ντεπαρντιέ μετακόμισε στην … Νεσίν, στο Βέλγιο στα  σύνορα με την Γαλλία, για να γλυτώσει φόρους. Άλλωστε η περιβόητη λίστα Λαγκάρντ  δεν εφευρέθηκε για να εκθέσει τον Βενιζέλο αλλά την έκλεψε ο Φαλτσιάνι από την HSBC για να την πουλήσει σε Γάλλους, Ισπανούς, Γερμανούς…  Σε πανικόβλητους δηλαδή ηγέτες που προσπαθούν να δείξουν τα τελευταία χρόνια ότι πολεμούν αυτούς που δεν πληρώνουν φόρους. Α! ο Ολάντ σκέφθηκε και κάτι άλλο. Να φορολογήσει με 75% τους πολύ πλούσιους.

Η περίπτωση του Ολάντ μου θυμίζει εκείνο το ανέκδοτο με τον Μπρέζνιεφ που μετά από μια βραδιά ακολασίας ζήτησε από την ερωμένη του να του πει τι χατίρι ήθελε να της κάνει. «Να ανοίξεις τα σύνορα», είπε το κορίτσι και ο Μπρέζνιεφ συγκινημένος απάντησε: «πονηρούλα! για να μείνουμε επιτέλους μόνοι;». Έτσι και ο Ολάντ θέλοντας να μείνει μόνος χωρίς τους πλουσίους που άλλωστε δεν τον ψήφισαν, απειλεί ότι όποιος δεν φύγει θα ζει με το 25% των χρημάτων που κερδίζει.

Για την Ελλάδα βέβαια δεν υπάρχει λόγος να σας πω στοιχεία. Τριγυρνάνε όλη την μέρα  γύρω από το κεφάλι μας. Το πανεπιστήμιο του Σικάγο (!) υπολογίζει την ετήσια φοροδιαφυγή στην Ελλάδα στα 28 δις! Έτσι βρεθήκανε να έχουμε κομμωτή με 1.000.000 αδήλωτα, αστρολόγο με 800.000 ευρώ αδήλωτα, υδραυλικό με 300.000 αδήλωτα (γιατί πάντα στην Ελλάδα τα παγκόσμια προβλήματα μεταφέρονται ως φάρσα). Μόνο οι ανεξόφλητες φορολογικές οφειλές είναι σήμερα 53 δις. Αν δηλαδή εισπράτταμε το 20% απ' αυτές θα βγάζαμε 10 δις «ατάκα και επιτόπου». Βέβαια οι έλληνες πολικοί δεν ξέρουν τι να κάνουν με την φοροδιαφυγή. Η έκπληξη τους είναι σαν και εκείνη του πατέρα που αντιλαμβάνεται ότι ο κανακάρης του είναι χειρότερος και από τον ίδιο. Την μόνη επαναστατική πράξη την έκανε ο Καραμανλής που κατήργησε το «μισητό ΣΔΟΕ». Ηταν όμως η ανάποδη επανάσταση, η επανάσταση του φοροφυγά.

Και εδώ δεν καταλαβαίνω γιατί η αριστερά δεν αντιδρά. Γιατί η ΔΗΜΑΡ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ, που δεν βαρύνονται με το αδίκημα της υπόθαλψης… φοροφυγά, δεν συνεργάζονται για να κάνουν την αριστερή φορολογική επανάσταση. Μπορώ να το καταλάβω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλει να βοηθήσει την κυβέρνηση σε επιμέρους μεταρρυθμίσεις (θα τις κάνει μόνος του και καλύτερα όταν οσονούπω καταλάβει την εξουσία) αλλά για την φοροδιαφυγή γιατί δεν βοηθά; Η χώρα έχει γίνει κλοτσοσκούφι ανάμεσα στους «βόρειους» και το ΔΝΤ και αυτό δεν θα σταματήσει αν οι Έλληνες δεν αρχίζουν  να πληρώνουν τους φόρους τους. Και αν δεν θέλει να πει το μυστικό στον Στουρνάρα γιατί δεν κηρύσσει την επανάσταση του φορολογούμενου; Γιατί αυτήν την επανάσταση περισσότερες από όλες τις άλλες έχει ανάγκη η Ελλάδα, η Ευρώπη, ο κόσμος. Η φοροδιαφυγή δεν έρχεται ποτέ μόνη. Δεν είναι η κακή εκπαίδευση, η κακή υγεία, οι κακοί δρόμοι, είναι κυρίως η δημοκρατία που μαραζώνει. Τα μαύρα λεφτά των φοροκλεφτών ενισχύουν διεφθαρμένα «υποσυστήματα» στην πολιτική, στις δημόσιες υπηρεσίες, στις τράπεζες, στις επιχειρήσεις. Και οι φορολογικοί παράδεισοι «καταπίνουν» τις πραγματικές οικονομίες και πριμοδοτούν τις διεθνείς μαφίες. Ένας φαύλος κύκλος που δεν θα σπάσει με μεταρρυθμίσεις του ποδαριού. Χρειάζεται επανάσταση. Αλλά πού να βρεθούν ηγέτες.

Η επόμενη επανάσταση | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon

Σάββατο 15 Δεκεμβρίου 2012

Ετών δεκατεσσάρων - Έτος 2012


«Ένα 14χρονο κορίτσι από το Αφγανιστάν δολοφονήθηκε από δύο άντρες την Τρίτη, μια μέρα πριν ψηφιστεί η νομοθεσία του αμερικανικού Κογκρέσου σχετικά με βήματα προς την προστασία των γυναικών και κοριτσιών στο Αφγανιστάν, μετά την απομάκρυνση του αμερικανικού στρατού. Η επίθεση αναφέρθηκε αρχικά σε τοπικά μέσα ενημέρωσης και αργότερα επιβεβαιώθηκε από τη Διεθνή Αμνηστία. Η 14χρονη μαθήτρια κατά την ώρα της επίθεσης ήταν εκτός σπιτιού για να φέρει νερό. Οι δύο άντρες έχουν συλληφθεί από την αστυνομία. Το κορίτσι και οι γονείς της είχαν αρνηθεί μια πρόταση γάμου που είχε κάνει ο ένας από τους δύο. Η Cristina Finch, πρόεδρος της Οργάνωσης υπέρ των Γυναικείων Δικαιωμάτων (Women’s Human Rights), δήλωσε ότι ενώ μπορεί να φαίνεται ότι αυτού του είδους τα περιστατικά αυξάνονται, αυτό που συμβαίνει είναι ότι ο έξω κόσμος τώρα αρχίζει να πληροφορείται γι’ αυτά.» Πηγή: www.lifo.gr

Φτωχή σε πληροφορίες η είδηση, όμως δεν αμφιβάλλω ούτε στιγμή ότι έτσι θα έγιναν τα πράγματα. Και ξέρω… Πολλοί θα τη διαβάσουν και θα πάθουν ό,τι κι εγώ, αλλά θα την προσπεράσουν και θα πάνε παρακάτω, σε πιο ευχάριστα πράγματα. Άλλωστε, περνάμε κι εμείς δύσκολες ώρες… (no comments).

Τρελαίνομαι! Ένα κοριτσάκι δεκατεσσάρων χρονών, δολοφονήθηκε γιατί δεν ήθελε να παντρευτεί κάποιον που την ορέχτηκε. Ούτε και οι γονείς της ήθελαν αυτόν το γάμο. Και ο επίδοξος γαμπρός, με το δικαίωμα που του δίνει ο πανάρχαιος άγραφος νόμος του, ο δικός του νόμος που επιβάλει τη μπούργκα και τον εγκλεισμό, έδειξε σε όλους ποιο είναι το αφεντικό. Έτος 2012.

Απόγνωση. Λιθοβολισμός στην καρδιά και το μυαλό. Και δεν ξέρω τι θα μπορούσαμε να κάνει κανείς και πώς να αντιμετωπίσει αυτήν την φρικιαστική βία.

«Ας την καταγγείλουμε, έστω», σκέφτηκα και επέστρεψα στα δικά μας. Έτσι, σαν μικρή αναλαμπή, μου ήρθε στο νου το παλιό τραγουδάκι του Διονύση, «Δυο- δυο τα κορίτσια… τα κορίτσια πούχουν γίνει δεκατέσσερα χρονών…». Πόσο τυχερά είναι τα κορίτσια του Νιόνιου! Και δεν ξέρω ποιος ενδιαφέρεται γι’ αυτή τη μικρούλα που δολοφονήθηκε στο Αφγανιστάν -ούτε το όνομά της δεν μάθαμε- και κυρίως, για κάποιες που θα ακολουθήσουν για τους ίδιους, λίγο-πολύ, λόγους, ή, ίσως επειδή θα θελήσουν να πάνε στο σχολείο… Ψιλά γράμματα για μια πόλη που κοιμάται και ξυπνάει με τη σκέψη στις παγκόσμιες τράπεζες και το ΔΝΤ. Ας ήταν μόνο αυτό το πρόβλημα που μας ταλανίζει.
Ετών δεκατεσσάρων - Έτος 2012 | Ελένη Αποστολοπούλου | Μεταρρύθμιση

Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2012

Η Σουηδική Αραβία


Φαντάζομαι τι γκριμάτσα θα έκανε ο Βασίλης Αυλωνίτης αν μάθαινε πως κοιμάται και ξυπνάει πάνω σε ένα τεράστιο στρώμα υδρογονανθράκων. Το αθώο, έκπληκτο βλέμμα και η ατάκα «Βρε, λες να πιάσαμε την καλή;» απορημένη κι η ίδια από την πονηριά της. Ο Αυλωνίτης ήταν παιδί της ψωροκώσταινας, με τις γκριμάτσες του επούλωνε τις πληγές ενός κόσμου που είχε πληρώσει ακριβά τη μεγαλομανία των ηγετών του. Τη μεγαλομανία των ηγετών του ΚΚΕ που ήθελαν πάση θυσία να κυβερνήσουν τη χώρα, την αλλόφρονα υψηλοφροσύνη των νικητών του Εμφυλίου που έπλασε τις τραγελαφικές φυσιογνωμίες των πραξικοπηματιών. Ο Αυλωνίτης που κουβαλούσαμε μέσα μας εμφανιζόταν την κατάλληλη στιγμή για να βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Θύμιζε στα ανθρωπάκια πως ήταν ανθρωπάκια και, στην καλύτερη περίπτωση, θα έπιαναν την καλή για να τη βγάλουν. Ο «μέσα Αυλωνίτης» μάς επέτρεπε, ακόμη κι όταν φοβόμασταν τους χουντικούς συνταγματάρχες, να γελάμε με τα καμώματά τους. Γκρεμίστηκαν αφήνοντας πίσω τους τη σκόνη της καταστροφής ανακατεμένη με το αίσθημα του γελοίου.
Η Μεταπολίτευση, θέλοντας να απαλλαγεί από το αίσθημα του γελοίου σκότωσε και τον «μέσα Αυλωνίτη» που της το υπενθύμιζε. Η πορεία της ευρωπαϊκής Ελλάδας υπήρξε η πορεία μιας χώρας που είχε χάσει το αίσθημα των ορίων της. Ενας μικρομέγαλος οργανισμός που μεγαλουργούσε κατά φαντασίαν. Τη μία ραπίζαμε τους ηγέτες των ΗΠΑ, την επομένη ανοίγαμε γέφυρες στον αραβικό κόσμο, την τρίτη ημέρα βάζαμε βέτο στην Τουρκία, την τέταρτη ήμασταν έτοιμοι να καταλάβουμε τους ακατονόμαστους της ΠΓΔΜ, την πέμπτη εισβάλλαμε στα Βαλκάνια ως οικονομική δύναμη, την έκτη οργανώναμε τους καλύτερους Ολυμπιακούς... ever και την εβδόμη, ε, την εβδόμη, ως θεοί κι εμείς, είπαμε να ξεκουραστούμε και να απολαύσουμε τη δημιουργία μας. Ξεκουραστήκαμε λίγο παραπάνω με αποτέλεσμα να χάσουμε τη δουλειά μας, όμως η υψηλοφροσύνη μας δεν πτοήθηκε. Τον Αυλωνίτη τον είχαμε αφήσει πίσω στους χωματόδρομους της ψωροκώσταινας και ψάχναμε αυτοκίνητα για να μην πάει χαμένη η Εγνατία. Ή του ύψους ή του βάθους, τον δρόμο της καμήλας δεν τον μάθαμε ποτέ.
Ωσπου η πατικωμένη μας ψυχή από το βάθος της έβγαλε υδρογονάνθρακες. Πού κρύβονταν τόσον καιρό; Ποιος εχθρός και ποια εγχώρια Πέμπτη Φάλαγγα μας τους έκρυβε κάτω από τα γαλάζια μας νερά; Η εθνική ψυχή περνάει για ακόμη μία φορά σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Οι μεταρρυθμίσεις και η δημόσια διοίκηση, που την πληρώνουμε επειδή πάσχει από 90% αναπηρία, περνούν σε δεύτερη μοίρα.
Να μου το θυμηθείτε. Λίγο να σκάσει καμιά μαύρη λαδιά σε μία από τις πέντε θάλασσές μας, θα τα ξεχάσουμε όλα και θα τη λιβανίζουμε απ' το πρωί έως το βράδυ ως θρίαμβο. Προς το παρόν βέβαια μπορούμε να ονειρευόμαστε υδρογονάνθρακες και να τσακωνόμαστε αν θα ανοίγουν τα μαγαζιά την Κυριακή. Ομως αυτά έχει η ζωή στη Σουηδική Αραβία.

[Ανορθόδοξα] Η Σουηδική Αραβία

Πίσσα και πούπουλα


Σύμφωνα λοιπόν με 2-3 σταρ της δημοσιογραφίας «η Ελλάδα θα βγάλει οσονούπω 1.3 τρισεκατομμύρια δολάρια από τα  πετρέλαια που είναι κρυμμένα νότια της Κρήτης». Ελπίζω να προσέξατε την λεπτομέρεια: Όταν μιλάμε για κοιτάσματα, μιλάμε σε δολάρια (επαγγελματικές δουλειές - όπως CNN). Κάποια άλλα τρις δολάρια θα βγάλουμε και από το «οικόπεδο» έξω από το Καστελόριζο, «αν βεβαίως δεν δειλιάσουμε από τις απειλές των Τούρκων  και προχωρήσουμε στην εξόρυξη». Και μετά βεβαίως είναι τα πετρέλαια της Καβάλας, του πατραϊκού κόλπου, του Ιονίου. Καλώς εχόντων των πραγμάτων λοιπόν η Ελλάδα θα γίνει μέσα σε λίγα χρόνια ο ενεργειακός κολοσσός της Ευρώπης. Σε πόσα χρόνια; Μόλις τρία, ισχυρίζεται ένας δημοσιογράφος που ειδικεύεται στις εξωγήινες επαφές.

Οι ειδικοί βέβαια λένε ότι θα χρειαστούμε μια πενταετία μόνο για τις δοκιμαστικές γεωτρήσεις και άλλα πέντε χρόνια (τουλάχιστον) για να πιάσουν δουλειά τα πραγματικά τρυπάνια, αλλά αυτοί μάλλον δεν ξέρουν τι πάει να πει αξίνα και φτυάρι. Οι δημοσιογράφοι που ξέρουν θέτουν τα πραγματικά χρονοδιαγράμματα. «Το θέμα είναι αν έχουμε θέληση να σκάψουμε γρήγορα», επαναλαμβάνει κάθε πρωί από το ραδιόφωνο, ένας δημοσιογράφος που ειδικεύεται στα φύκια και τις μεταξωτές κορδέλες. Το πιάσατε το υπονοούμενο; «Αν δεν έχετε πνιγεί στο χρήμα σε τρία χρόνια θα φταίει που δεν σκάψατε γρήγορα». Για να γίνουν πιστευτοί οι «φίλοι του λαού – δημοσιογράφοι» επικαλούνται «απόρρητες αναφορές μυστικών υπηρεσιών» και «εμπιστευτικές εκθέσεις ξένων εταιριών». Συνήθως βέβαια οι εκθέσεις αυτές καταλήγουν με την φράση «συστήνεται η έρευνα για τον εντοπισμό κοιτασμάτων» αυτό όμως στα ελληνικά μεταφράζεται  «εσείς κοιτάσματα έχετε, τις έρευνες τι τις χρειάζεστε;».

Οι Κλουζό της πετρελαϊκής ενημέρωσης αγνοούν ακόμη και το τι γίνεται στην Κύπρο. Οι πρώτες διεθνείς εταιρίες «κλήθηκαν» στην Μεγαλόνησο στις αρχές του 2007 και η πρώτη δοκιμαστική γεώτρηση ολοκληρώθηκε από την αμερικάνικη Noble τον Δεκέμβριο του ‘11 (μετράτε χρόνια;). Η δεύτερη δοκιμαστική γεώτρηση θα γίνει (πιθανότατα) τον ερχόμενο Φεβρουάριο (αυτή θα δώσει τις απαντήσεις και για το πετρέλαιο γιατί μέχρι τώρα υπάρχουν εκτιμήσεις μόνο για το φυσικό αέριο). Αν και η δεύτερη δοκιμαστική γεώτρηση είναι θετική τότε θα αρχίσουν να στήνονται τα μηχανήματα άντλησης και το 2017-18 (στην καλύτερη περίπτωση) θα ξεκινήσει η εξόρυξη.

Ας παραβλέψουμε όμως ότι και οι Κύπριοι αδελφοί μας δεν ξέρουν τι πάει να πει γρήγορο σκάψιμο και ας πάμε στα… πετροδολλάρια. Στο οικόπεδο 12 της Κύπρου έχουν εντοπιστεί 7 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου (η πιθανότητα ύπαρξης πετρελαίου κάτω από το φυσικό αέριο είναι υπαρκτή αλλά όχι μεγάλη). Τα «μισά» θα πάνε στην εταιρία που «σκάβει», το 20% θα πάει στο Ισραήλ και το μερίδιο της Κύπρου θα είναι στην καλύτερη των περιπτώσεων 200 με 300 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Το νούμερο δεν είναι ευκαταφρόνητο, αλλά είναι (περίπου) 50 φορές μικρότερο από αυτό που χρειάζεται σήμερα η κυπριακή οικονομία για να σωθεί (για 10 δις ευρω υπογράφει Μνημόνιο η Κύπρος – για να μην ξεχνιόμαστε).

Ας μιλήσουμε τώρα και για τα δικά μας. Πάρτε χαρτί και μολύβι γιατί θα το χρειαστείτε.  Ας υποθέσουμε ότι βρίσκουμε σήμερα (!) ένα κοίτασμα 100 εκ βαρελιών (100 εκ βαρέλια είναι και ο Πρίνος). Τα 100 εκ βαρέλια με 80 δολάρια το βαρέλι θα μας δώσουν σε 20 χρόνια 8 δις δολάρια. Αν βγάλουμε τα έξοδα (εξέδρα και αγωγοί) μας μένουν έξι δισεκατομμύρια και για να τα μοιραστούμε με την πετρελαϊκή εταιρεία που θα χει κάνει την εξόρυξη. Τρία δις δολάρια θα πάρει λοιπόν η Ελλάδα σε μια 20ετία. 150 εκ. δολάρια ετησίως. Θέλετε το κοίταγμα να είναι διπλάσιο του Πρίνου; 300 εκ δολάρια το χρόνο. Δεν είναι λίγα. Αλλά δεν είναι τα χρήματα που μπορούν να σώσουν την χώρα σήμερα. Θα είναι όμως η αφορμή για έναν νέο γύρο τηλεοπτικών εκπομπών, με τίτλο «ποιος πρόδωσε τους Έλληνες». Γιατί ως γνωστόν τα κοιτάσματα ήταν άπειρα, απλώς δεν τα βγάλαμε σε τρία χρόνια και κάποιοι άλλοι έσκαψαν την νύχτα και τα πήραν. Όπως τις λίρες στα αμερικάνικα γουέστερν.
Πίσσα και πούπουλα | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon

Δευτέρα 10 Δεκεμβρίου 2012

Όμορφες γυναίκες

“Ρε συ , ήταν τόσο όμορφος ο Παύλος Σιδηρόπουλος;” με ρώτησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον νεαρότατη γνωστή μου. Ήταν, της απάντησα, και πέρα από την αδιαμφισβήτητη αξία του, έπαιξε κι αυτό τον ρόλο του στην υστεροφημία του! Με κοίταξε απορημένη, δεν ήξερε αν αστειευόμουν και στο τέλος όταν πείστηκε πως μιλούσα σοβαρά μου πέταξε: “πόσο ρατσιστικό ήταν αυτό που είπες!”
     
Ήταν ρατσιστικό; Θα σε ρωτήσω κάτι και προσπάθησε να επιστρατεύσεις και τις τελευταίες εφεδρείες της ειλικρίνειάς σου. Αν ο Τσε Γκεβάρα είχε την φάτσα του Ντάνι ντε Βίτο, είσαι σίγουρη πως πέρα από τον δικό σου τοίχο θα στόλιζε και τους τοίχους εκατομμυρίων εφηβικών δωματίων;

- Μα στολίζει και τον δικό σου, που δεν είσαι έφηβος, μου είπε.
- Σωστά, αλλά ούτε κι εγώ έχω απαντήσει στο ερώτημα.
Θα σου πω μία μικρή ιστοριούλα.

Μία από τις πιο διάσημες φωτογραφίες του Μάη του 68, είναι η φωτογραφία, από διαδήλωση στο Παρίσι, της πανέμορφης Μαριάν, στους ώμους του καλού της, κρατώντας την σημαία του Βιετνάμ. Το 1997 η εφημερίδα “Le Monde” αποκάλυψε πως η συγκεκριμένη φωτογραφία ήταν στημένη. Η Μαριάν ήταν μοντέλο, γόνος πλούσιας οικογένειας και είχε λάβει σαφείς οδηγίες από τον φωτογράφο για το ύφος και την πόζα της. Έπρεπε, πέρα από κούκλα, να δείχνει σοβαρή και αποφασισμένη. Όταν αποκαλύφτηκε, είχα γράψει ένα κείμενο  στο Μετρό, τον Οκτώβριο του 1997, που ξαναδιαβάζοντάς το σήμερα, το μόνο που αποκαλύπτει είναι το δικό μου μπέρδεμα.
   
“…Η Μαριάν, μπορεί να μην ήταν το δικό μου πρότυπο κοριτσιού, όμως μέσα σε εκείνον τον χαμό, εκεί που ο μύθος έριχνε τα ζάρια μπροστά στην αλήθεια και ήλπιζε στο θαύμα, η Μαριάν σίγουρα εμψύχωσε πολλούς. Πίστεψαν ότι, εκτός από το δίκιο, είχαν και την ομορφιά με το μέρος τους. Φαινόταν ανίκητος συνδυασμός! Η Μαριάν ήταν η παρηγοριά του πολεμιστή….
    ….Θεωρώ επικίνδυνη την απαξίωση της ομορφιάς. Την τοποθέτησή της σε δεύτερη μοίρα πίσω από την δύναμη του μυαλού και την γενναιότητα της ψυχής. Από την άλλη βέβαια, η Ρόζα Λούξεμπουργκ δεν ήταν όμορφη αλλά εγώ την βλέπω γυναικάρα. Ίσως, αν ήταν σαν την Μαριάν, να της φύλαγε άλλη μοίρα η Ιστορία και η βιομηχανία του μάρκετινγκ. Πολύ φοβάμαι πως δεν υπάρχουν ιδέες ξέχωρες από ανθρώπινες μορφές. Ένα όμορφο κορίτσι πάντα θα απαλύνει την φρίκη.
Αναρωτιέμαι όμως, αν Μαριάν κρατούσε μία φασιστική σημαία, θα την έβρισκα εξίσου όμορφη; Ειλικρινά, δεν ξέρω…”


Τα πρόσωπα στις αφίσες των  Φεστιβάλ των κομματικών νεολαιών είναι όμορφα. Και φυσικά και των αριστερών. Της ΚΝΕ, του Σύριζα… Γιατί σίγουρα έχει ειπωθεί η φράση, “να βάλουμε ένα όμορφο κορίτσι ρε παιδιά”.  Ακόμη κι όταν δεν λέγεται, είναι ένας αυτονόητος κοινός τόπος. Είναι ρατσισμός αυτό; Δεν είμαι ειδικευμένος επιστήμονας αλλά νομίζω πως όχι. Ρατσισμός είναι να θεωρείς τον άσχημο κατώτερο.

“Και δεν τον θεωρείς κατώτερο όταν δεν του δίνεις το δικαίωμα να κοσμήσει κι εκείνος μία αφίσα; όταν δεν θέλεις να σε εκπροσωπεί;” θα μου πεις.
Με μπέρδεψες, δεν ξέρω…


Ολόκληρο το άρθρο εδώ Όμορφες γυναίκες | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon

Το δέντρο του μπακάλη


Χθες το βράδυ έκανα μια μεγάλη διαδρομή στους δρόμους της Αθήνας και προσπαθούσα να καταλάβω ότι σε δυο βδομάδες θα έχουμε Χριστούγεννα. Αν εξαιρέσουμε κάποια μπαλκόνια σε γειτονιές, τις υποχρεωτικά αλλά όχι με ενθουσιασμό γιορτινές βιτρίνες και τις προσόψεις των μεγάλων ξενοδοχείων, η Αθήνα δεν δείχνει μεγάλη διάθεση γιορτής. Οι δήμοι που παλιότερα πρωτοστατούσαν στους στολισμούς και τις φωταψίες, δεν έχουν ανάψει ούτε λαμπιόνι. Θα το κάνουν υποθέτω την τελευταία βδομάδα, αν και αμφιβάλλω αν θα έχουν αντικαταστήσει όσα φωτάκια έχουν καεί από πέρυσι. Κι έτσι όπως οδηγούσα και σκεφτόμουν όλα αυτά με μάλλον στριφνή διάθεση, το μυαλό μου πέταξε προς τα πίσω.

Θα ήμουν πέντε ή ίσως έξι χρονών, όταν μια γειτόνισσα που μας είχε κάνει βραδινή επίσκεψη, ενημέρωσε τη μάνα μου ότι ο Γιώργος ο μπακάλης είχε στολίσει ένα χριστουγεννιάτικο δένδρο «έξω από το σπίτι του». Έξω; Μου φάνηκε τόσο απίστευτο αυτό που άκουσα, ώστε παρά τις διαμαρτυρίες της Κατίνας, πετάχτηκα μέσα στη μαύρη νύχτα και έτρεξα να δω. Πατώντας στις λάσπες και στα βρεγμένα χόρτα, με τη χειμωνιάτικη υγρασία να με περονιάζει, έτρεξα από το σοκάκι μας στο κεντρικό δρόμο όπου ήταν το σπίτι του μπακάλη.  Στο σπίτι μας φτιάχναμε χριστουγεννιάτικο δέντρο, με τον τρόπο που το έκαναν όλοι τότε. Κόβαμε ένα κυπαρισσάκι από τα χιλιάδες που υπήρχαν γύρω-γύρω, το στηρίζαμε όρθιο σε μια γωνιά της σάλας συγκρατώντας το με δυο κοτρώνες. Το στολίζαμε με κόκκινες μπάλες και πλαστικά αστεράκια που είχε αγοράσει ο πατέρας μου από τις παράγκες των μικροπωλητών στα Χανιά και με πολλά ασημόχαρτα ή χρυσόχαρτα που παίρναμε από τα πακέτα των τσιγάρων. Τα ‘φτιαχνε η μάνα μου φιόγκους ή γιρλάντες και τα κρεμούσαμε στα κλαδιά. Ανάμεσα στις μπάλες και τα χρυσόχαρτα απλώναμε τούφες από βαμβάκι, το οποίο μετά τις γιορτές ξαναβάζαμε πίσω στο σακούλι του για να βάζουμε  οινόπνευμα ή ιώδιο στα πληγιασμένα μας γόνατα.

Φωτάκια πάνω σε χριστουγεννιάτικο δέντρο δεν είχαν εμφανιστεί στη γειτονιά. Δεν τα ξέραμε. Εξ’ άλλου, το ηλεκτρικό είχε έρθει δυο τρία χρόνια νωρίτερα και κάθε δωμάτιο είχε μόνο έναν γλόμπο να κρέμεται στο κέντρο του ταβανιού και μία πρίζα όλη κι όλη. Το χριστουγεννιάτικο δέντρο ήταν ένα ημερήσιο κατά βάση στολίδι, ενώ η κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος ήταν αυστηρά χρηστική. Η είδηση λοιπόν για την ύπαρξη ενός νυχτερινού χριστουγεννιάτικου δέντρου και μάλιστα στον δρόμο, ήταν κάτι εντελώς έξω από τα δεδομένα και τα μέτρα της κοινωνίας μας.

Ο Γιώργος ο μπακάλης βέβαια, τα ‘κανε κάτι τέτοια. Ήταν ευκατάστατος, γνώστης μακρινών πρωτευουσιάνικων καινοτομιών και μεγάλος φιγουρατζής. Είναι αδύνατο να περιγράψω σήμερα το συναίσθημα που με κατέκλυσε όταν έστριψα το σοκάκι και βρέθηκα ξαφνικά μπροστά στο φωτισμένο δέντρο. Σα να διακτινίστηκα ξαφνικά από  ένα απάτητο προϊστορικό  δάσος στην Times Square της Νέας Υόρκης την ώρα που ο δήμαρχος άναβε το μεγαλύτερο χριστουγεννιάτικο δέντρο της γης. Έμεινα ακίνητος και το αποθαύμαζα για ώρα από μακριά. Το φως απ’ τους λαμπτήρες, όπως διαθλούνταν μέσα στον ατμό της ανάσας μου, ήταν το ίδιο το μέλλον που ερχόταν κατά πάνω μου με ασύλληπτη ταχύτητα. Αυτό δεν ήταν δέντρο, ήταν το ίδιο το τρένο του μέλλοντος, που έσκιζε τον ακίνητο χρόνο μου σέρνοντας πελώριες κατάφωτες πολιτείες που τις άπλωνε στα πόδια μου.

Κι όμως, επρόκειτο για το πιο πρωτόγονο φωτεινό στολίδι που θα μπορούσε κανείς να φανταστεί. Ο ιδιοκτήτης του είχε βάλει εν σειρά καμιά δεκαριά απλούς λαμπτήρες πυρακτώσεως, διαφανείς γλόμπους της εποχής με την αντίσταση που άστραφτε στο κέντρο τους. Μ’ αυτό το κορδόνι είχε κυκλώσει το δέντρο που υπήρχε στην άκρη του κήπου του. Ως έμπορος με πρόσβαση σε διάφορα υλικά, είχε ανοίξει δυο κουτιά με μπογιά και είχε βάψει εξωτερικά τους γλόμπους. Είχε αφήσει τον πρώτο άβαφο, τον δεύτερο τον είχε βάψει κόκκινο, τον τρίτο πράσινο και μετά πάλι ο τέταρτος ήταν άβαφος. Μ’ αυτή τη σειρά τους πήγαινε ως το τέλος. Προφανώς δεν υπήρχαν ή δεν είχε βρει χρωματιστούς λαμπτήρες, οπότε με δυο κουτιά μπογιά κι ένα πινέλο είχε κάνει τη δουλειά. Ρεύμα έπαιρνε από μια πρίζα που ήταν μέσα στο σπίτι, διότι ένα χοντρό άσπρο καλώδιο συνέδεε το δέντρο με το πιο κοντινό παράθυρο, του οποίου το παντζούρι και το τζάμι ήταν κουφωτά χειμωνιάτικα. Προφανώς το μήκος του καλωδίου ίσα που έφτανε, διότι ήταν τεντωμένο στον αέρα.

Σήμερα ένα τέτοιο στόλισμα θα έβγαζε πολύ γέλιο. Τότε όμως, ήταν κάτι το εντελώς εξωπραγματικό. Δεν ήταν μόνο το απροσδόκητο θέαμα ενός λαμπερού δέντρου σε μια σκοτεινή γωνιά του μικρόκοσμου μου, που για πρώτη φορά από γενέσεως κόσμου φωτιζόταν. Ήταν κυρίως η αίσθηση της εξόδου του ηλεκτρικού απ’ τα σπίτια, μιας εξόδου συνοδευμένης από χρώμα και λάμψη. Σε μια κοινωνία περιορισμένων πόρων όπου η φειδωλή χρήση τους ήταν κανόνας επιβίωσης, μια τόσο προκλητική σπατάλη έφτανε στα όρια της ύβρεως. Δέκα λάμπες να ανάβουν μαζί, όταν κανένα σπίτι δεν είχε πάνω από τρεις ή τέσσερις για όλα του τα δωμάτια; Απίστευτο. Και μάλιστα ν’ ανάβουν μόνο για ομορφιά, όχι για να υποβοηθήσουν κάποια ουσιώδη ανθρώπινη δραστηριότητα; Να λάμπουν μόνο για να κάνουν πιο λαμπερή μια γιορτή; Ανήκουστο. Δηλαδή κάποτε οι δρόμοι, τα δέντρα και οι αυλές του χωριού μας θα μπορούσαν να φωτιστούν από πάνω ως κάτω, μόνο για να ομορφύνουν τη ζωή μας; Εξωφρενικό. Ήταν μια υπόσχεση μελλοντικής ευμάρειας που σάρωνε το παρθένο παιδικό μυαλό μου και με απογείωνε.  
Εκεί λοιπόν ξαναγύρισε η μνήμη μου χθες το βράδυ, ενώ οδηγούσα στους δρόμους της Αθήνας. Και μετά έβαλα άθελα μου σε γρήγορη κίνηση τα σαράντα πέντε χρόνια που ακολούθησαν εκείνη την παιδική αίσθηση κι είδα τον μεγάλο κύκλο της ζωής μου μέσα από μια σειρά χριστουγεννιάτικα φωτάκια. Κι είδα τις πενταετίες να περνούν με ταχύτητα από μπροστά μου και τους μπογιαντισμένους γλόμπους να αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο και να γίνονται δισεκατομμύρια χρωματιστά λαμπιόνια.

Μικροσκοπικά φωτάκια όλων των χρωμάτων και των τεχνολογιών που σκέπασαν τα πάντα αναβοσβήνοντας ακατάπαυστα.  Φυλλωσιές και κορμούς και θάμνους και παρτέρια και δρόμους και πλατείες και μπαλκόνια και προσόψεις και βιτρίνες και ταράτσες και γερανούς και κεραίες. Κι είδα τις μπάντες κάτω απ’ τα λαμπιόνια και τις γιορτές και τις ανάποδες μετρήσεις και τους λαμέ τραγουδιστάδες πάνω στις υπαίθριες πίστες και τους Αγιοβασίληδες και τους ταράνδους και τις χιλιάδες τσάντες τις γεμάτες ψώνια.

Κι είδα τα ψηλότερα πλαστικά δέντρα της Ευρώπης και τα Βαυαρικά χωριά στις πλατείες γεμάτα ζαχαρωτά και τα τεχνητά παγοδρόμια και τα καρουζέλ με τις μουσικές και τα μεθυστικά σκαμπανεβάσματα. Κι είδα τους χείμαρρους του φωτός στα τερατώδη εμπορικά κέντρα και τις ατέλειωτες ουρές για τις Αράχωβες και τα Καρπενήσια και τα Καϊμακτσαλάν, κι είδα τα τούνελ χιλιομέτρων από φωτεινά πλουμιά στις οροφές των δρόμων ν’ αντιφεγγίζουν στα παρμπρίζ των οδηγών. Κι είδα τα Μιλένιουμ, τις Ολυμπιάδες, τα βεγγαλικά, τα ψηφιακά φωτεινά δάκρυα, τις τσόχες, τα καζίνο, τα πούρα κι άκουσα τις φιλαρμονικές και τους κρότους απ’ τους φελλούς που εγκατέλειπαν τα μπουκάλια της σαμπάνιας, μαζί με τα χαρούμενα επιφωνήματα που τους συνόδευαν.

Και πάνω που βεβαίωνα τον εαυτό μου πως σωστά είχα αντιληφθεί το μήνυμα του πρώτου φωτεινού μου δέντρου, κάτι έγινε εκεί πάνω στο γαμημένο τιμόνι και διαπίστωσα πως δε μπορούσα να τη φρενάρω τη γρήγορη κίνηση της ζωής μου. Και ξαφνικά, μέσα σε τρία μόλις τηλεοπτικά καρέ, διαπίστωσα με φρίκη πως έσβησαν απότομα όλα. Σχόλασε η τζούφια γιορτή σα να ήταν ζωγραφιά σε νερό. Κι είδα σε χρόνο μηδέν τους διακόπτες να κατεβαίνουν και τα δέντρα να μένουν κατασκότεινα και τα πλουμιά στους δρόμους να παρασέρνονται απ’ τον αέρα και τα μαγαζιά να κλείνουν και τις βιτρίνες να γίνονται ρημαδιό και τους ανθρώπους αντί για ψώνια να κρατάνε διαβατήρια τρέχοντας να ξεφύγουν απ’ αυτό τον σκοτεινό λυπημένο τόπο.

Κι είδα τη ζωή μου να κάνει έναν κύκλο απότομο, βίαιο, απρόσμενο και να ξαναγυρίζει στην αρχή. Μόνο που τώρα δεν ήμουν εγώ σ’ εκείνη τη βασανιστική νέα έναρξη, αλλά τα παιδιά μου. Μα την Παναγία σας λέω, τα είδα καθαρά τα παιδιά μου, πεντάχρονα κι εξάχρονα, να βγαίνουν νύχτα από το σπίτι και να τρέχουν προς την αυλή του Γιώργου του μπακάλη, για να ξαναδούν εμβρόντητα ένα φωτισμένο δεντράκι με άγαρμπα μπογιαντισμένους γλόμπους. Και γούρλωσα τα μάτια πάνω στο τιμόνι και προσπάθησα να τους φωνάξω να γυρίσουν πίσω γιατί αυτά τα έζησα εγώ κι εκείνα δικαιούνταν άλλα πράγματα καινούρια, μα η φωνή μου δεν έβγαινε. Γιατί καμιά ύστερη φωνή δεν αποτρέπει την ιστορία που ξαναγυρίζει απ’ την αρχή ως φάρσα ή ως τραγωδία.
Κι αναρωτήθηκα με μουγκό πανικό πως έγινε όλο τούτο και γιατί. Αφού το τρένο που ερχόταν τότε για να με πάρει προς το μέλλον, ήταν τόσο αληθινό και οι κατάφωτες πολιτείες που έσερνε πίσω του ήταν τόσο όμορφες, τόσο λαμπερές. Γιατί;  Και μετά μου καρφώθηκε λέει η ιδέα, πως στη σκεπή του τρένου καθόταν ένας ποιητής, ξεπαγιασμένος και δύσθυμος, που μου φώναζε, που με προειδοποιούσε… Μα ήταν τα φώτα του μέλλοντος τόσο έντονα, που δεν τον είδα. 

To άρθρο αντλήθηκε από εδώ Το δέντρο του μπακάλη | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon

Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2012

Η δασκάλα με τα κλειστά μάτια

Θα είμαι νοερά στο ξόδι της δασκάλας του 21ου Δημοτικού Σχολείου Τούμπας στη  Θεσσαλονίκη, που σκαρφάλωσε χθες στην ταράτσα του σχολείου της, προσπαθώντας να κρεμάσει τα χριστουγεννιάτικα στολίδια και τσακίστηκε καθώς υποχώρησε η στέγη. Ο διευθυντής του Σχολείου έτρεξε και την σκέπασε-νεκρή πλέον- με ένα σεντόνι, να μη δουν το πτώμα οι μαθητές  και τα δύο της παιδιά που φοιτούσαν στην 2α και 5η Δημοτικού του ίδιου σχολείου.

Όπως έμαθα δίδασκε εικαστικά, τη χαρά των χρωμάτων, της ζωής με άλλα λόγια. Σκαρφάλωσε στα κεραμίδια με αποκοτιά, η 41 χρόνων δασκάλα, για μια δουλειά που μόνο σκληροί εργάτες αποτολμούν. Και δεν πληρωνόταν γι’ αυτό. Ήθελε το δικό της σχολείο να λάμψει με τα χριστουγεννιάτικα λαμπιόνια. Ήθελε τα παιδιά να χτυπούν τα χέρια τους χαρούμενα, συνοδεύοντας τα τραγούδια των ημερών. Να μην είναι όλα ίδια όπως ήταν πριν, στο 21ο Δημοτικό Σχολείο της Τούμπας. Ήθελε να πουν τα παιδιά της στους συμμαθητές τους υπερήφανα: «Δείτε τι έφτιαξε ή μητέρα μας για όλους». Όμως η μητέρα τους , τώρα, είναι η δασκάλα με τα κλειστά μάτια, είναι η μάνα τους με τα κλειστά για πάντα μάτια.

Θα ήθελα να είμαι στο ξόδι της για να πω στους συναδέλφους της να μην αναλωθούν σε ανούσιες μεγαλοστομίες, όπως συνηθίζεται. Αντί γι’ αυτές να εξηγήσουν στα μικρά παιδιά, μέσα στις τάξεις, με λόγια απλά το βαθύτερο νόημα δύο εννοιών. Της «προσφοράς» και της «ανιδιοτέλειας», έννοιες δυσεύρετες στους «σπασμένους καιρούς» μας. Δεν πειράζει, ας δακρύσουν τα δύο της παιδιά. Θα μεγαλώσουν όμως υπερήφανα για τη μάνα και δασκάλα τους.

(Είμαι γιός δασκάλας και μαζί με τον αδελφό μου φοιτούσαμε στο ίδιο Δημοτικό του Πειραιά που δίδασκε η μάνα μας Βιργινία, η «δασκάλα χωρίς  βέργα» όπως την έλεγαν, τη ζοφερή- και για την ίδια- δεκαετία του 1950.)

το άρθρο αντλήθηκε από εδώ Η δασκάλα με τα κλειστά μάτια | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon

Κυριακή 25 Νοεμβρίου 2012

Η τεκνοφαγική Ελλάδα


«Η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της! Η λιμνάζουσα κοινωνία μας υπό την επίδραση των μεσαιωνικών της παραδόσεων και τις τελευταίες δεκαετίες υπό το καθεστώς των οργανωμένων μετριοτήτων, δεν ανέχεται τις αξιοκρατικές διαφορές και προτιμά εκ συστήματος από τα προικισμένα άτομα τους εκτομίες.
Όπου λαϊκίστικη δημοκρατία εκεί και κουλτούρα διαφθοράς. Υπ’ αυτό το πρίσμα, μεταξύ άλλων βρίσκει την εξήγησή του και ο εθνικός μας κανιβαλισμός. Βεβαίως πρόκειται για σφάξιμο των νέων «με το μπαμπάκι» σε επίπεδο κοινωνικό, όμως ο συμβολισμός του δεν παύει να έχει αξιοσημείωτες ανθρωπολογικές αναφορές.
Την τεκνοφαγική κουλτούρα έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα και σε επίπεδο πραγματικό. Οι φυλές της κεντρώας Αυστραλίας μετέρχονται την τεκνοφαγία έως τις απαρχές του 20 αιώνος χωρίς να επιδίδονται σε άλλου είδους κανιβαλισμό. Σε κάποιες από αυτές, οι εξαιρετικά αφοσιωμένες στα παιδιά τους μητέρες προκαλούσαν έκτρωση, έψηναν το έμβρυο και το έτρωγαν από κοινού με τα υπόλοιπα «αδέρφια» του, θεωρώντας ότι έτσι τα τελευταία δυναμώνουν. Σε άλλες πάλι, όταν οι μητέρες και τα αδέρφια πεινούσαν, έτρωγαν χωρίς τύπους και τελετουργικά ένα κάθε δύο παιδιά τους, το οποίο σκότωνε ο ίδιος ο πατέρας, πιστεύοντας ότι θα διπλασιαζόταν η δύναμη εκείνων που επιζούσαν.
Με την τεκνοφαγία ζητούσαν να επανακτήσουν μέρος του εαυτού τους, το οποίο αποσπούσε συμβολικά με τον σχηματισμό του το έμβρυο – σπέρμα του πατρός είτε το μετασχηματισμένο πια βρέφος σε νήπιο ξεκολλημένο από πάνω τους.
Θα ήταν αυθαίρετο άραγε να σκεφθούμε ότι και η κοινωνία μας – μεταξύ άλλων του είδους της – κάνει το ίδιο σε συμβολικό επίπεδο προκειμένου να διαφυλάξει τον δικό της εαυτό, μέρος του οποίου ανεξαρτητοποιείται δυνητικά κάθε νέα γενιά; Μήπως στο πρόσωπο των νέων αναγνωρίζει μιαν απειλή νεωτερισμού εις βάρος της και εις βάρος των καθιερωμένων «τρόπων», οπότε σπεύδει να τους «φάει»; Η κατεστημένη κοινωνία και τάξη φοβάται τις αυτόνομες προσωπικότητες και σπεύδει να τις συμμορφώσει προς τα ισχύοντα, πρώτα με την πίεση του περιβάλλοντος και εν συνεχεία με την παιδεία των αποστηθίσεων και των έτοιμων απαντήσεων και τέλος με την πολιτική ζωή των συσσωματώσεων και των εντάξεων που φθάνει να ομαδοποιεί ακόμα και τις προσδοκίες των ανθρώπων.
Η Ελλάδα θα ενηλικιωθεί και θα γυρίσει όντως σελίδα εφ΄όσον τα παιδιά της θ’ απλώνουν φτερά και θα προκόβουν εδώ, όπως προκόβουν με το σπαθί τους όταν πηγαίνουν στις προηγμένες χώρες. Θα γλυτώσουμε από τον ανθρωποφαγικό μας κόσμο και εαυτό αφ’ ής στιγμής μάθουμε να ατενίζουμε άφοβα το μέλλον».

Ο Στέλιος Ράμφος και η τεκνοφαγία μας | ΒΙΒΛΙΑ | Protagon

Όταν τσουγκρίζαμε με Σεφέρη


Καταλαβαίνεις τι σου λέω; Στην καθημερινότητά μας τραγουδούσαμε ποιητές. Ελύτη, Σεφέρη. Βουρκώναμε με τον Μεγάλο Ερωτικό του Χατζιδάκι. Τσουγκρίζαμε ποτήρια με Βάρναλη. Βιβλία άλλαζαν χέρια. Δεν θεωρούσαμε ουτοπία τον Μπακούνιν. Ξετρυπώναμε συγγραφείς. Ότι ανθίσταται ανθίζει…Έτσι το μετάφρασα στα χρόνια. Όχι ότι το καταλάβαινα τότε. Γεννηθείσα το 1961. Αλλά θυμάμαι εκείνα τα Κυριακάτικα τραπέζια. Υπήρχε μια εμμονή με τα κυριακάτικα οικογενειακά τραπέζια τότε. Αρνάκι με πατάτες στο φούρνο, ρολό με αβγό ως έκπληξη στο κέντρο της ζύμης, κασέρι χοντροκομμένο, άντε και ρώσικη σαλάτα...Μεγάλη εξτραβαγκάνζα! Κι έλεγαν, κι έλεγαν και στα ξαφνικά ξεκίναγαν το τραγούδι. Μα πόσο εύκολα ξεκίναγαν το τραγούδι! Και μπερδεύονταν οι εποχές και τα ρεύματα. Και συνταιριάζονταν ο «πιο καλός ο μαθητής» του Ζαμπέτα με κανένα παλιομοδίτικο βαλσάκι «Άστα τα μαλλάκια σου ανακατωμένα» και ξανά πίσω σε Μητσάκη «Όοοο οοοο όμορφη Θεσσαλονίκη» και κανένα σουξέ της εποχής «κυρά Γιώργαινα ο Γιώργος σου που πάει;».
Και δώστου γέλια και οχλαγωγία. Και κάπου εκεί οι γυναίκες μάζευαν πιάτα κι έφερναν γλυκό μωσαικό και φρούτα. Και καθάριζαν πορτοκάλια και πασπάλιζαν κανέλα και ζάχαρη. Σε εκείνο λοιπόν το σημείο… Καθώς σήμαινε το τέλος της Κυριακής και ξέσερνε μελαγχολία, ξεπετιόνταν «τα απαγορευμένα». Σιγά σιγά λες για να ξεθαρρέψει ο ένας απ΄τον άλλον «Πάνω στην άααμο την ξανθή γράψαμε τ΄όνομά της….» Σουτ! Θα μας ακούσει κανείς. Έκλειναν με μιας τα παράθυρα. Σχεδόν αντανακλαστικά. «Χεστήκαμε» απαντούσε η ρετσίνα με ένα κομμάτι μήλου μέσα. «Για μπελάδες ψάχνεις; Θες να βρεθούμε σε καμιά ασφάλεια; Ταξιδάκι στη Μακρόνησο;». Επενέβαιναν οι γυναίκες. Μα εγώ επέμενα! Τόσο που το «απαγορευμένα» γαργάλαγε το παιδικό μυαλό μου…«Πείτε, πείτε τα απαγορευμένα», «Σιωπή! Δε ξέρεις εσύ. Είσαι μικρή ακόμα. Χούντα έχουμε», «Τι είναι χούντα;». Δικτατορία είχαμε. Ένας ο εχθρός. Στόχος συγκεκριμένος! Άντε δυο. Ένας για κάθε κόσμο. Χωρισμένος στα δυο ο κόσμος. Ένα το τείχος του Βερολίνου. Οι μέσα να λογαριάζουν εχθρούς τους απέξω και οι απέξω να λογαριάζουν εχθρούς, τους από μέσα. Μοιρασμένα πράγματα. Κι όταν μετά από χρόνια έπεσε το τείχος…Εγώ ως πολλάκις ονειροπαρμένη φαντάστηκα ότι ο κόσμος πάλι θα χωριστεί στα δυο. Σ΄αυτούς που μετράνε το πνεύμα ως βασιλιά και στους άλλους που θα λογαριάζουν το χρήμα. Και θα είχε ενδιαφέρον η συμβίωση.

Και φτάσαμε στο σήμερα. Πού κατατάσσεις τις μέρες μας; Ποιος ο εχθρός μας; Σε ποια ομάδα να μπεις, να δώσεις δυνάμεις. Πώς έπεσε τέτοια βουβαμάρα στον πνευματικό κόσμο; Και πόσο αστείο ακούγεται «πνευματικός κόσμος»! Σε πόσα κομμάτια διαμερισματοποιήθηκε η αντίσταση για να μη μείνει ούτε μια στάλα; Γέμισε ο τόπος εχθρούς. Είναι η Μέρκελ; O Σόιμπλε; Η τρόικα; Η Κίνα. O παλιός και ο απόγονος του μικρός Παπανδρέου; Οι πεινασμένοι για εξουσία που δεν χόρτασαν ποτέ; Ο αμίλητος Καραμανλής; Και οι ανίκανοί του; Ο νεποτισμός όχι μόνο των πολιτικών; Το χρήμα; Η καταναλωτική κοινωνία; Tο παρελθόν μας; Ή το παρόν; Οι συνδικαλιστές; Oι εργατοπατέρες; Οι κυνόδοντες; Οι φθηνοί. Οι ακριβοί. Η γενιά του Πολυτεχνείου. Το ΠΑΣΟΚ. O ΣΥΡΙΖΑ. Οι ευκολίες μας; Ιδίως αυτές. Ο κακός εαυτός μας; Η Χρυσή Αυγή. Ατέρμονο αμπεμπαμπλομ με τους εχθρούς. Eσύ! Εγώ; Αποκλείεται. Αυτός! Φράκαρε το μυαλό να λογαριάζει. Αυτοί που φαίνονται, αυτοί που κρύβονται, οι ύπουλοι αενάως απόντες-παρόντες, αυτοί που υποψιάζομαι. Με πνίγουν οι υποψίες. Πνιγμένοι στα ερωτηματικά, ξεχάσαμε τα θαυμαστικά που είπε και ο φιλαράκος μου ο Λουκάς. Ποιος είναι ο εχθρός; Πόσοι; Πώς να καταφέρω ευθύβολη μπουνιά χωρίς έναν συγκεκριμένο στόχο;

Στιγμές, στιγμές φοβισμένη συνειδητοποιώ την «πολυτέλεια» που έδινε η δικτατορία. Ένας ο εχθρός, ευδιάκριτος. Κάποτε τραγουδούσαμε Ρίτσο «Καταλαβαινόμαστε τώρα δεν χρειάζονται περσότερα»…Αυτό μου λείπει. Αν βιαστικά με λογαριάσεις ότι ανυποψίαστη, νοσταλγώ δικτατορίες θάσαι μεγάλος βλάκας. Απλώς απόκαμα να καταμετρώ εχθρούς…Έχασα το νούμερο. Τρόμαξα για καθέναν που προσθέτω. Ταλαιπωρημένη η ψυχή θυμήθηκε εκείνον τον ξεκάθαρο εχθρό. Τον έναν Εφιάλτη. Ένα άγαλμα να αποκαθηλώσω, ένα τείχος να γκρεμίσω. Να το δείχνουμε! Να συνεννοούμαστε την μάχη…Το να συνεννοούμαστε τη μάχη νοστάλγησα. Και παράλληλα κάτι ν΄ανθίσταται και ν΄ανθίζει. Για στάσου! Ν΄ανθίσταται και ν΄ ανθίζει….Μήπως να κυλιστώ στον έρωτα; 


Όταν τσουγκρίζαμε με Σεφέρη | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon

Παρασκευή 23 Νοεμβρίου 2012

O Πέτρος και η μισή Αθήνα

Ο Πέτρος Τατσόπουλος δήλωσε πως έχει πηδήξει τη μισή Αθήνα. Το δήλωσε επιχειρώντας να πείσει τη Χρυσή Αυγή ότι δεν είναι «αδελφή». Συγκεκριμένα: «Έχω πηδήξει τη μισή Αθήνα και αυτοί της Χρυσής Αυγής συνεχίζουν να με αποκαλούν αδερφή». Περισσότερο μισογυνισμό βεβαίως κουβαλάει η διατύπωση «έχω πηδήξει» από αυτόν που ενδεχομένως υπονοείται, φημολογείται κλπ. Δεν το λέω για να δικαιολογήσω τη Χρυσή Αυγή καθώς είναι σαφές πως οι άνθρωποι συστηματικά χρησιμοποιούν την πρόκληση. Το λέω γιατί ακόμα κι αν κάνω ότι δεν πρόσεξα το απολύτως ρατσιστικό «αδελφή»… ως γυναίκα δυσκολεύομαι να μην σταθώ στο «έχω πηδήξει».

Βεβαίως ζούμε σε μια κοινωνία όπου για πολλά αγόρια έχει σημασία να αποδείξουν ποιος την έχει μεγαλύτερη (αν και εν προκειμένω, ο κ. Τατσόπουλος κατά τις φήμες στις οποίες και απαντά, είναι ακόμα μακριά απ’ αυτό το ψυχοφθόρο των μεγεθών). Δεν βρίσκω τον λόγο όμως, που αυτό θα πρέπει να το αντιλαμβανόμαστε ως κάτι το σύνηθες, ως κάτι που απλώς συμβαίνει και όχι ως κάτι που δεν θέλουμε κυρίως από τους ανθρώπους που θέλουν να πάρουν στα χέρια τους την τύχη του τόπου. Από τους εκπροσώπους της Αριστεράς δε, όπως ήταν η παράδοση της φωτισμένης της πλευράς, περιμένουμε πάντοτε ένα λόγο άλλου ήθους και ύφους και όχι ένα συμμετρικό λόγο ως προς τους αντιπάλους της. Στην περίπτωση που η Αριστερά υιοθετεί τον άλλο λόγο, χάνει τον δικό της, άρα και την ταυτότητα της. Ύστερα, στις ρατσιστικές προκλήσεις, όπως το ποια είναι η σεξουαλική ταυτότητα κάποιου για να δικαιούται ή όχι λόγο, η σωστή στάση είναι το άτομο να αρνείται να δηλώσει την σεξουαλική του ταυτότητα αλλά να υποστηρίζει ότι πολιτικό λόγο δικαιούνται όλοι ανεξαρτήτως σεξουαλικών, θρησκευτικών ή άλλων επιλογών.

Εικάζω πως η «μισή Αθήνα» του Πέτρου δεν θα νιώθει και σπουδαία πια. Όμως μια ιδέα, κύριε Τατσόπουλε, θα ήταν να αφήσετε την πολιτική και να διεκδικήσετε την υπόλοιπη μισή Αθήνα αν πιστεύετε ότι αυτή είναι η σωστή απάντηση στις κάθε φορά φήμες. Έκαστος εφ’ ω ετάχθη… και καλή τύχη αν τη χρειάζεστε. 

O Πέτρος και η μισή Αθήνα | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon

Ο πνευματικός μας

Εχει γράψει τριάντα βιβλία, έχει γράψει θεατρικά έργα, έχει πρωταγωνιστήσει στα θεατρικά έργα που έχει γράψει, είναι πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου και το όνομά του είναι Θεοδόσης Πελεγρίνης. Εγινε διάσημος στο πανελλήνιο όταν είχε προωθήσει τη λύση του μεταναστευτικού μεταφέροντας τους καταληψίες από τους χώρους του ιδρύματος στο οποίο πρυτανεύει στο Μέγαρο Υπατία. Στις 31 Μαΐου 2010 εξεφώνησε λόγο  στα Προπύλαια όπου, με φωνή που επάλλετο από αρετήν και τόλμην, ανακοίνωσε προς γνώσιν και συμμόρφωσιν των συγκεντρωμένων ότι «ζούμε σε καθεστώς ανελευθερίας». Προχθές, στην τηλεοπτική συνέντευξη που έδωσε στον Σκάι, ξεκαθάρισε τι εννοεί: «Ανελευθερία είναι να θέλεις μια φραντζόλα ψωμί και να μην μπορείς να την αγοράσεις.» Ή, ακόμη καλύτερα: «Ανελευθερία είναι να θέλεις να πας μια εκδρομή και να μην μπορείς να πας».
Μετά τον ζουμερό ορισμό της ελευθερίας προχώρησε στον ορισμό της φιλοσοφίας. Εδώ δεν αναφέρθηκε στο δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να πηγαίνει εκδρομές. Αναφέρθηκε σε συστήματα που δουλειά του φιλοσόφου είναι να τα γκρεμίζει για να χτίζει στη θέση τους καινούργια. Ως «φιλοσοφών», όπως σε μια στιγμή αυτοσυνειδησίας χαρακτήρισε τον εαυτό του, είπε ότι ο Σωκράτης δεν απέδρασε από το κελί του γιατί δεν του άρεσε ο τρόπος της απόδρασης που του πρότεινε ο Κρίτων. Του ίδιου όμως του αρέσει, πάντα κατά δήλωσή του, ο τρόπος με τον οποίον διοικεί το Πανεπιστήμιό του. Εφερε δε ως παράδειγμα χρηστής διοίκησης το κλείσιμο του server που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα όπου, λέει, με τον τρόπο με τον οποίο χειρίσθηκε την όλη υπόθεση απεφεύχθησαν μείζονες καταστροφές.
Οντως δεν υπήρξαν ανθρώπινα θύματα, όπως στη Γάζα, στο Ιράν, δεν επιτέθηκε με πυρηνικά και δεν κηρύχθηκε ο Γ' Παγκόσμιος. Αντιθέτως κινδύνευσαν ζωές στα πανεπιστημιακά νοσοκομεία, αυτό όμως, για λόγους λεπτότητας υποθέτω, απέφυγε να το αναφέρει. Κατά τα άλλα, πάντα ως φιλοσοφών, έκανε έκκληση να εξαιρεθούν από τον νόμο περί εφεδρείας οι διοικητικοί υπάλληλοι του Πανεπιστημίου - προφανώς για να τον βοηθήσουν να γκρεμίσει το σύστημα προκειμένου να το ξαναχτίσει με την ησυχία του. Και πάλι ως φιλοσοφών απεφάνθη πως η αξιολόγηση είναι πολύ πιο περίπλοκο ζήτημα από αυτό που νομίζουμε εμείς οι αφελείς, αδαείς και αφιλοσόφητοι. Ορίζοντας δε την πολυπλοκότητα της αξιολόγησης, βάσει της αρχής της κομψότητας που διακρίνει τη θετική σκέψη, έκρινε πως στο κάτω-κάτω όλο το διδακτικό προσωπικό για να γίνει διδακτικό προσωπικό έχει κριθεί. Οταν  ρωτήθηκε τι θα διάλεγε από τα δύο, το Πανεπιστήμιο ή το θέατρο, απάντησε αυθόρμητα και τα δύο. Για να συμπληρώσει, πάντα ως φιλοσοφών θεατρίνος, πως τα θέλει και τα δύο γιατί το σημαντικότερο κληροδότημα που μας άφησαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας είναι ο διάλογος.
Το μεσονύκτιο είχε παρέλθει προ πολλού και ο στυλογράφος που χρησιμοποιούσα για να προλάβω τη σκέψη του βάραινε στα δάχτυλά μου, όπως η νύστα στα βλέφαρά μου. Ομως κι αυτά που πρόλαβα είναι νομίζω αρκετά για να πείσουν και τον πιο δύσπιστο πως οι πρυτανικές αρχές είναι η μόνη αχτίδα φωτός στη χειμωνιάτικη νύχτα της έρημης χώρας.

[Ανορθόδοξα] Ο πνευματικός μας

Τετάρτη 21 Νοεμβρίου 2012

ΠΕΡΙ ΒΙΑΣ


Ησκηνή είναι γνωστή, την έχει δείξει η τηλεόραση δεκάδες φορές. Ένας άντρας τρέχει έντρομος να σωθεί, πίσω του ένα τσούρμο τον κυνηγάει, τον βρίζει, τον χτυπάει στην πλάτη με γροθιές, του πετάει στο κεφάλι μπουκάλια και καφέδες. Οι διαδηλωτές δεν έχουν τίποτα προσωπικό με τον Γερμανό πρόξενο στη Θεσσαλονίκη. Το πιθανότερο είναι να μην τον ξέρουν καν. Βάζουν ναζιστικά εμβατήρια στα μεγάφωνα και του ορμάνε επειδή είναι Γερμανός. Στη δικιά μας πρωτόγονη και ανορθολογική αντίληψη της πραγματικότητας οι ξένοι είναι οι εχθροί, φταίνε για την τύχη μας. Οι μαυροντυμένοι ακροδεξιοί χτυπάνε Πακιστανούς, Ινδούς, Αφρικανούς, οι κόκκινοι συνδικαλιστές προπηλακίζουν Ευρωπαίους. Οι ξένες πρεσβείες εκδίδουν ταξιδιωτικές οδηγίες προς τους υπηκόους τους. Να αποφεύγουν την κυκλοφορία στην πόλη, ιδίως αν είναι ασιατικής ή αφρικανικής καταγωγής.
Με την ανοσία 3 χρόνων παράνοιας και εκτροχιασμού, ξεχνάμε το γεγονός γρήγορα. Δεν το ξεχνάει κανένας άλλος. Για τον υπόλοιπο πλανήτη ό,τι συνέβη είναι αδιανόητο. Στον πολιτισμένο κόσμο οι πρεσβευτές, οι εκπρόσωποι μιας χώρας, είναι ιεροί. Ακόμα και στη διάρκεια πολέμου είναι ιεροί. Μόνο στο Ιράν, στη Λιβύη συμβαίνουν τέτοια γεγονότα. Οι σκηνές αυτές, που είδε ολόκληρος ο πλανήτης, παρουσιάζουν μια χώρα άναρχη, πρωτόγονη, υποανάπτυκτη, φανατική, μισαλλόδοξη, βίαιη. Κι αυτό ποτέ η Δύση δεν θα το ξεχάσει. Για να μιλήσω τη γλώσσα που καταλαβαίνει αυτή η χώρα, τη γλώσσα του συμφέροντος, αυτά τα λίγα τηλεοπτικά λεπτά στη διάρκεια των επόμενων χρόνων θα μας κοστίσουν πολύ ακριβά, στις δουλειές μας, στα εισοδήματά μας. Εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες θα ακυρώσουν τις διακοπές τους. Επενδυτές ούτε που θα διανοηθούν να κάνουν επενδύσεις στην Ελλάδα, η κοινή γνώμη των ευρωπαϊκών χωρών θα πιέσει τα κοινοβούλια, κάθε λύση ευνοϊκή για τη ρύθμιση του χρέους μας, για παραπάνω δανεισμό, θα γίνει πιο δύσκολη.
Εμείς παίζουμε ακόμα το τυχοδιωκτικό και ανεύθυνο παιχνίδι που μας έχει οδηγήσει μέχρι εδώ. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης υπερασπίζονται τους δράστες καταγγέλλοντας «ακραία καταστολή, δικαστικό πραξικόπημα, ποινικοποίηση αγώνων». Δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς, οι βουλευτές τους μέσα στη Βουλή προβλέπουν για τους πολιτικούς τους αντιπάλους το φρικτό τέλος του Αμερικανού πρεσβευτή στη Λιβύη. Οι βουλευτές τους ονομάζουν τον ανάπηρο Γερμανό υπουργό Οικονομίας, ο «κουτσός». Υπάρχουν εφημερίδες που περιγράφουν τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης υπό τον τίτλο «αστυνομικές δυνάμεις προβαίνουν σε συλλήψεις επειδή οι πολίτες αντέδρασαν στις δηλώσεις Φούχτελ». Όχι πια στα υπόγεια της κοινωνίας, αλλά στον κυρίαρχο δημόσιο διάλογο, το αδιανόητο έχει γίνει αποδεκτό. Αν δεν σ’ αρέσουν οι δηλώσεις κάποιου, τον δέρνεις. Ακόμα χειρότερα, δέρνεις τους ομοεθνείς του. Έπειτα, καταγγέλλεις το φασισμό και καταθέτεις στεφάνι στο Πολυτεχνείο.
Τα κόμματα που υποδαυλίζουν, που υπερασπίζονται τη βία, εγκληματούν. Γιατί νομιμοποιούν τη βία, την κάνουν αποδεκτή. Όταν μιλάνε για «πραξικόπημα, εκτροπή από το δημοκρατικό πολίτευμα, τροϊκανή χούντα, μνημονιακή δικτατορία», δεν είναι τρελοί. Ξέρουν ότι δεν είναι έτσι. Ξέρουν ότι σιτίζονται από αυτή τη «δικτατορία» με 14 εκατομμύρια το χρόνο κομματική επιχορήγηση. Η παραποίηση της πραγματικότητας έχει στόχο τη νομιμοποίηση της βίας. Μόνο αν έχουμε δικτατορία, η βία των πολιτών είναι αποδεκτή. Μπορούν να μιλάνε οι βουλευτές τους «για καλάσνικοφ που θα βγουν στις πλατείες», οι συνδικαλιστές τους για «ρουκέτες στις ερπύστριες».
Οι δημοσιογράφοι και οι πολιτικοί που μιλάνε για τη «βία της απόλυσης, τη βία της μείωσης των μισθών, τη βία του τραπεζικού δανείου που δεν έχεις να πληρώσεις τη δόση», εγκληματούν. Γιατί σχετικοποιούν τη βία, την κάνουν αποδεκτή. Δήθεν δεν μπορούν να κάνουν τη διάκριση με την πολιτική βία, οι δυσκολίες γίνονται βία, η αδικία ονομάζεται βία, η φτώχεια είναι βία, όλα ίδια είναι με το να πληγώνεις το σώμα του άλλου. Αν σου μειώνουν το μισθό, δέρνεις. Αν σου κόβουν τη σύνταξη, πυρπολείς το Αττικόν. Αν σε απολύουν, καις ζωντανούς 3 ανθρώπους στη Μαρφίν. Έτσι δεν κάνουν όλοι; Έτσι δεν κάνουν παντού;
Λένε ψέματα. Ο «κόσμος» δεν κάνει τίποτα απ’ όλα αυτά. Οργανωμένες πολιτικές ομάδες είναι που χτυπάνε, που πληγώνουν. Οι άνθρωποι δεν μαχαιρώνουν μετανάστες. Οι άνθρωποι δεν κυνηγάνε Γερμανούς. Δεν δέρνουν πολιτικούς, δεν γιαουρτώνουν συγγραφείς, δεν χτίζουν καθηγητές.
Άγνοια, ιδεοληψίες, κοινωνικός εγωισμός, κομματικές επιδιώξεις, ιδιοτέλειες και συμφέροντα, εκτροχιασμένα, καταστροφικά και αυτοκαταστροφικά, οδηγούν την παραζαλισμένη κοινωνία σε αυτοκτονικά άκρα. Όποιος σπέρνει αίμα, θερίζει αίμα. Σαν ν’ ανοίξαμε μια κλειδωμένη πόρτα αυτά τα τελευταία χρόνια και ξαφνικά έγινε ευκολότερο να σκεφτόμαστε τους άλλους ανθρώπους ως αντικείμενα. Ως ανθρώπους που δεν ματώνουν το ίδιο κόκκινα με μας. Υποκριτικά, οι ενορχηστρωτές της πολιτικής βίας προσπαθούν να πάρουν τις αποστάσεις τους από τα ναζιστικά, αντιδημοκρατικά, αντικοινοβουλευτικά φαινόμενα. Ναι, είναι αλήθεια ότι η ύφεση δημιουργεί το εύφορο έδαφος για την εμφάνιση ρατσιστικών και ολοκληρωτικών απόψεων. Είναι όμως αλήθεια ότι την πολιτική βία και τη ρητορική του μίσους κάποιοι άλλοι φρόντισαν να την κάνουν οικεία, αποδεκτή, ανθρώπινη. «Δικαιολογημένη αγανάκτηση και δίκαιη οργή».
Όσα ήταν κλειδωμένα κάτω από μια επιδερμική, όπως φάνηκε, επιφάνεια δημοκρατίας και πολιτισμού, τώρα βγαίνουν στο φως. Και την κληρονομιά της πολιτικής βίας και του πολιτικού ανορθολογισμού θα την κληρονομήσουν οι πιο αδίστακτοι εις βάρος όλων.

Αν όλα αυτά είναι μια προσπάθεια εκλογίκευσης 
των όσων νιώθω σε κάθε τέτοιο περιστατικό, στ’ αλήθεια, η ενστικτώδης απέχθεια που νιώθω είναι πέρα από πολιτική. Ίσως γιατί μεγάλωσα σε μια εποχή που όταν γυρνούσαμε από το σχολείο με κατεβασμένο φρύδι και αίματα οι πατεράδες μας το πρώτο πράγμα που ρωτούσαν ήταν «εσείς πόσοι είσαστε;», κι αν η απάντηση ήταν «περισσότεροι» τρώγαμε άλλο ένα χαστούκι. Γιατί μεγαλώναμε μαθαίνοντας ότι οι άντρες δεν τα βάζουν ποτέ δύο εναντίον ενός. Αν έχεις προσέξει, σε όλα αυτά τα πάνω από 600 περιστατικά πολιτικής και ρατσιστικής βίας που συνέβησαν σε ένα χρόνο, το μοτίβο ήταν πάντα ίδιο: ένας όχλος κυνηγάει ένα ανυπεράσπιστο θύμα να το γιουχάρει, να το χτυπήσει, να το εξευτελίσει. Κρυμμένοι μέσα στο πλήθος, σίγουροι ότι μετά θα τρέξουν οι βουλευτές τους να τους υπερασπιστούν, θα κλαφτούν για την «άδικη δίωξη» και την «ποινικοποίηση των αγώνων». Και σχεδόν πάντα, η αποκαλυπτική λεπτομέρεια, θα πετάξουν καφέδες. Είναι η ριζοσπαστικότητα της τσάμπα μαγκιάς, η θρασυδειλία της ασυλίας, η διαδήλωση του φραπέ.


the paper - Edito 414 | www.athensvoice.gr

Η βία είναι η νέα καραμέλα του λαού


Το φαινόμενο που μαστίζει το νοητικό των Ελλήνων πολιτών κατά τους τελευταίους μήνες, είναι η παντελής σύγχυση λέξεων και εννοιών. Η κοινωνικοπολιτική κρίση έχει αναδείξει με ανάγλυφο τρόπο το πνευματικό έλλειμμα και τη μορφωτική ανεπάρκεια της πλειοψηφίας, καθιστώντας τελικά σαφές ότι η ανυπαρξία κριτικής σκέψης είναι το θεμέλιο της χαώδους σημερινής πραγματικότητας. Οι Έλληνες συλλήβδην, καλούνται να διαχειριστούν το οριακό κοινωνικό γίγνεσθαι, είτε ως πρωταγωνιστές, είτε ως εμμέσως ενδιαφερόμενοι, αλλά αδυνατούν εκ των πραγμάτων να αντιμετωπίσουν το τέρας της κοινωνικής παραδοξότητας λόγω των ελαττωματικών γνωστικών τους εργαλείων.

Η έννοια της βίας είναι αυτή που έχει υποστεί πιο ανηλεή κακοποίηση από κάθε άλλη, το τελευταίο διάστημα. Χιλιάδες ανθρώπων έσπευσαν να ερμηνεύσουν τη βία κατά το δοκούν, συνδυάζοντας την ημιμάθειά τους και τα πληγωμένα τους αισθήματα με το υποκειμενικό, φιλολογικό τους φλέγμα, αδιαφορώντας πλήρως για μια μικρή λεπτομέρεια. Την κυριολεξία.

Οι Έλληνες του 2012, προσπαθώντας να δικαιολογήσουν την τυφλή και άκριτη εκτόνωση της συσσωρευμένης τους οργής, προβαίνουν σε μια ανερμάτιστη διαστολή του πνεύματος του όρου της βίας, για να χωρέσουν μέσα σ’ αυτή κάθε υποψία δυσαρέσκειας που ανακύπτει στη ζωή τους. Η βία ως έννοια αρχίζει να εκφυλίζεται, γιατί ο μέσος Έλληνας έχει αποφασίσει πως ό, τι τον προσβάλλει ηθικά, ψυχολογικά ή πρακτικά αποτελεί εκδήλωση βίας εναντίον του. Δεν είναι όμως έτσι.

Η βία αποτελεί ασφαλώς μια έννοια που διακρίνεται σε ποιοτικές κατηγοριοποιήσεις και ποσοτικές διαβαθμίσεις, γεγονός που διασφαλίζεται και τυπικά από τις διδαχές του ποινικού δικαίου. Μπορούμε λοιπόν, να μιλήσουμε για σωματική, ψυχολογική ή για ψυχοσωματική βία, αλλά δεν μπορούμε να εξισώνουμε τις διάφορες μορφές της και να παίζουμε με τις κλίμακές της ανάλογα με τις ανάγκες και τα προσωπικά μας φρονήματα. Είναι αυτονόητο δε, ότι είναι εντελώς αδόκιμο να εφευρίσκουμε μορφές βίας, για να δικαιολογήσουμε ή να νομιμοποιήσουμε την ανάγκη μας για αντίδραση απέναντι σ’ αυτό που μας πλήττει.

Το βασικό χαρακτηριστικό της πραγματικής βίας είναι η κατάλυση της ελεύθερης βούλησης (εννοείται πως η επιφύλαξη νόμου και οι παρεμφερείς έννοιες εξαιρούνται της παραπάνω αρχής). Η κακή κυβερνητική πολιτική και η λήψη άδικων μέτρων δεν συνιστούν άσκηση βίας και μια τέτοια καταχρηστική αντίληψη μπορεί να οδηγήσει σε ολέθρια κοινωνική ανευθυνότητα και αυθαιρεσία. Η φαυλότητα της μνημονιακής πολιτικής, την οποία τόσο βολικά ο λαός χαρακτηρίζει βία σε βάρος του, είναι μια κατάσταση που διαμορφώθηκε με τη συναίνεσή του, όπως αυτή εγγράφεται πολιτικά, βάσει των επιμέρους χαρακτηριστικών της έμμεσης δημοκρατίας. Μια πρακτική που χαίρει εκλογικής νομιμοποίησης (και μάλιστα πρόσφατης) δεν αποτελεί εκδήλωση βίας, όσο χυδαία κι αν είναι. Η αντίφαση που προκύπτει από την διάσταση βούλησης και ενέργειας του εκλογικού σώματος αποτελεί σίγουρα μια προβληματική πτυχή της πολιτικής συνείδησης των εκλογέων, αλλά δεν τυποποιεί φαινόμενο βίας. Ο λαός επιλέγει αυτούς που τον κυβερνούν. Η διάψευση των προσδοκιών του δεν είναι βία σε βάρος του. Είναι απλώς εσφαλμένη κρίση.

Μου φαίνεται εντελώς περιττό να επισημάνω τους κινδύνους που ενέχει μια τόσο υποκειμενική θεώρηση της βίας σε επίπεδο κοινωνικής συμπεριφοράς. Παρεκκλίνοντας από τη γραμματική προσέγγιση μιας τόσο λεπτής έννοιας, οδηγούμαστε αναπόδραστα σε ένα ζοφερό κοινωνικό πεδίο, όπου κάθε πράξη είναι οιονεί βίαιη και κάθε αντίδραση εν δυνάμει δικαιολογημένη.
 Οι νεοέλληνες είναι τώρα περισσότερο από ποτέ εγκλωβισμένοι στην παραδοσιακή και τόσο προσφιλή τους ψυχολογία (αυτο)θυματοποίησης, η οποία αποτελεί οχυρό έναντι της σκληρής πραγματικότητας αλλά και ισχυρό όπλο κατά της κοινής λογικής.


[ΓΝΩΜΕΣ] Η βία είναι η νέα καραμέλα του λαού. Από τον Άρη Αλεξανδρή | ΓΝΩΜΕΣ | LiFO