Μέσα από τις αναμνήσεις της ηρωίδας η Χιλά Μπλουμ (γενν. Ιερουσαλήμ, 1969) εμβαθύνει σε μια από τις πιο περίπλοκες σχέσεις, τη σχέση μητέρας και κόρης. «Ένα σπουδαίο μυθιστόρημα, ένα ψυχολογικό ταξίδι με πολύ σασπένς, που ερευνά ένα μεγάλο μυστήριο: ότι ακόμα και η πιο αγνή μητρική αγάπη μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες» (The New York Times).
Στην πρώτη εικόνα του μυθιστορήματος βρίσκουμε την αφηγήτρια - Γιοέλα, μόνη σε έναν σκοτεινό δρόμο, να παρακολουθεί μια οικογένεια μέσα από τα φωτισμένα παράθυρά της. Μας πληροφορεί ότι μέσα είναι η κόρη της Λέα, την οποία δεν έχει δει εδώ και χρόνια και οι δύο εγγονές της που δεν τις έχει γνωρίσει από κοντά.
Για έξι χρόνια, η Λέα επικοινωνία σπανίως τηλεφωνικά με τη μητέρα της από την Dharmsala, την Bangalore, το Ανόι, το Τσιάνγκ Μάι. επαναλαμβάνοντας πως όλα είναι καλά κι αυτή είναι μια χαρά. Ανηφορίζει στα βουνά, κοιμάται στα δάση, επισκέπτεται μακρινά χωριά. Μόνο που η νομαδική της ζωή ήταν ένας μύθος κι όλο αυτό το διάστημα η Λέα ζούσε στην Ολλανδία, με τον σύζυγο και τις κόρες που δεν έχει αναφέρει ποτέ στη μητέρα της.
Για να κατανοήσει το μυστήριο της εξαφάνισης της κόρης της, η Γιοέλα στρέφεται στο παρελθόν της, και εξετάζει ανελέητα το ρόλο της ως μητέρας, καλεί μάρτυρες, αναζητά αποδείξεις, προσπαθεί να εντοπίσει το "έγκλημα". Ο τόνος της είναι αμείλικτος, με τον αναγνώστη να υιοθετεί, πιθανόν, τον ρόλο του κριτή. Σταδιακά ωστόσο γίνεται σαφές ότι η Γιοέλα ήταν μια στοργική, ευγενική, ικανή μητέρα κι έτσι ο/η αναγνώστης/τρια ταυτίζεται μαζί της ως συγκατηγορούμενος/η: αν είναι ένοχη, παρά την απέραντη αγάπη της, για πρόκληση ζημιάς, τότε ίσως το ίδιο είμαστε όλοι και όλες μας.
Το «How to Love Your Daughter» είναι το δεύτερο μυθιστόρημα της Hila Blum και είναι ένα "σκληρό" αριστούργημα ψυχολογικής έντασης. Συχνά οι προτάσεις του είναι απατηλά σαφείς, τόσο διάφανες και απειλητικές όσο ένα σμήνος από μέδουσες. Ο εξομολογητικός τόνος της πρωτοπρόσωπης αφήγησης μοιάζει απίστευτα αυθεντικός και η Λέα ως βρέφος, νήπιο, παιδί και έφηβη, στέκεται ολοζώντανη μπροστά μας σε κάθε σελίδα. Καθώς το μυθιστόρημα ολοκληρώνεται οι ίντριγκες και οι αποκαλύψεις για το "μητρικό έγκλημα" είναι δραματικές, τόσο που ο αναγνώστης νιώθει να κρατά την ανάσα του διερωτώμενος αν τελικά η Γιοέλα θα καταδικαστεί να ζήσει χωρίς την κόρη της ή αν θα της δοθεί χάρη. ( Αποσπάσματα από τη βιβλιοκριτική στο The New York Times)
***
Το "How to Love Your Daughter" είναι ένα είδος μυστηρίου, στο οποίο η Γιοέλα, η αφηγήτρια-μητέρα, είναι ο "βασικός ύποπτος" για την αποξένωση της κόρης της. Κσθώς ο πατέρας της Λέα, ο Μείρ, έχει πεθάνει, "μάρτυρες" της ενοχής της γίνονται οι αναμνήσεις της Γιοέλα, οι "καθημερινές ατυχίες", οι κρίσεις κατάθλιψης που την ανάγκαζαν κατά καιρούς να απομακρυνθεί από την κόρη της. Μόνο που κανένα από όλα αυτά δεν φαίνεται να εξηγεί το ρήγμα στις σχέσεις τους.
Κάτι πήγε στραβά για τη Λέα στο σχολείο και παρόλο που δεν έφταιγε η Γιοέλα, η αγάπη για την κόρη της έκανε τα πράγματα χειρότερα. «Ό,τι έκανα ποτέ, το έκανα από αγάπη», επιμένει και η αλήθεια αυτής της δήλωσης –ότι η αγάπη οδήγησε τα πράγματα τόσο φρικτά εκτός πορείας– προκαλεί ρίγη στη σπονδυλική στήλη κάθε γονιού και αναδεικνύει την ψυχολογική πολυπλοκότητα των σχέσεων μητέρας -κόρης. (Αποσπάσματα απόο την κριτική στο Τhe Guardian)
***
ΠΩΣ ΝΑ ΑΓΑΠΑΣ ΤΗΝ ΚΟΡΗ ΣΟΥ
Η αστιξία του τίτλου επιτρέπει την αμφισημία του τόνου: προστακτικός/κατευθυντικός ή ερωτηματικός/ αναστοχαστικός;
Η αφηγήτρια καταθέτει τις μνήμες και τα βιώματά της, αμφιβάλλει, διερωτάται, απελπίζεται, ματώνει...
Το αμείλικτο ερώτημα παραμένει: Τι έκανα; Έκανα καλά; Την αγάπησα σωστά; Αρκεί η αγάπη για να ευ-τυχήσουμε ως μάνες/κόρες;
Με την αφηγήτρια ταυτίζεται -νομίζω- η πλειονότητα των αναγνωστριών-μητέρων
Κι αν την αγάπησε "σωστά", ποιος φταίει για τη χρεωκοπία των σχέσεων;
Κι αν ήταν "λάθος", η τιμωρία είναι αντίατοιχη του "εγκλήματος"; Ποιος ο ρόλος των καλών προθέσεων στην ενοχή και την τιμωρία;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου