Το Libra είναι ένα μυθιστόρημα του 1988 του Don DeLillo που περιγράφει τη ζωή του Lee Harvey Oswald και τη συμμετοχή του σε μια φανταστικήσυνωμοσία της CIA για τη δολοφονία του Προέδρου John F. Kennedy . Το μυθιστόρημα συνδυάζει ιστορικά γεγονότα με φανταστικές υποθέσεις.
.jpg)
Το Libra έλαβε διθυραμβικές κριτικές και χάρισε στον DeLillo το πρώτο βραβείο Irish Times International Fiction Prize , καθώς και μια υποψηφιότητα για το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου Μυθοπλασίας του 1988 .
ΠΛΟΚΗ
Το βιβλίο ακολουθεί δύο σχετιζόμενα αλλά ξεχωριστά αφηγηματικά νήματα: επεισόδια από τη ζωή του Όσβαλντ από την παιδική του ηλικία μέχρι τη δολοφονία και τον θάνατό του, και τις ενέργειες άλλων συμμετεχόντων στη συνωμοσία. Μια δευτερεύουσα παράλληλη ιστορία ακολουθεί τον Νίκολας Μπραντς, έναν αρχειονόμο της CIA της νεότερης εποχής, στον οποίο έχει ανατεθεί το μνημειώδες έργο της συναρμολόγησης των ασύνδετων θραυσμάτων του θανάτου του Κένεντι.
Ο Όσβαλντ απεικονίζεται ως ένας αταίριαστος αντιήρωας , του οποίου οι έντονα κομμουνιστικές πολιτικές απόψεις του δυσκολεύουν να ενταχθεί στην αμερικανική κοινωνία. Μεγαλωμένος από μια ανύπαντρη μητέρα στο Μπρονξ , ο Όσβαλντ κατατάσσεται στον στρατό τη δεκαετία του 1950 και μεταβαίνει στις Ναυτικές Αεροπορικές Εγκαταστάσεις Ατσούγκι στην Ιαπωνία, όπου διασκεδάζει τους συναδέλφους του πεζοναύτες με την ένθερμη αριστερή ιδεολογία του. Ο Όσβαλντ αυτομολεί στη Σοβιετική Ένωση μετά το τέλος της θητείας του και δέχεται συνέντευξη από την KGB σχετικά με τα αναγνωριστικά αεροσκάφη U-2 που παρατήρησε στο Ατσούγκι, αν και δεν είναι σε θέση να παράσχει πολλές χρήσιμες πληροφορίες. Μετά από μια απόπειρα αυτοκτονίας, ο Όσβαλντ μετακομίζει στο Μινσκ , όπου εργάζεται σε ένα εργοστάσιο και γνωρίζει μια νεαρή γυναίκα, τη Μαρίνα, την οποία παντρεύεται. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Όσβαλντ και η Μαρίνα μετακομίζουν στο Τέξας .
Ταυτόχρονα στο μυθιστόρημα, μια ομάδα πρακτόρων της CIA , απογοητευμένων από την υποτιθέμενη αποτυχία του Κένεντι να υποστηρίξει επαρκώς την εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων, καταστρώνουν ένα σχέδιο για να στήσουν μια απόπειρα δολοφονίας του Προέδρου και να τη συνδέσουν με την κουβανική κυβέρνηση. Οι κύριοι συνωμότες της CIA είναι οι Γουίν Έβερετ, Λόρενς Πάρμεντερ και Τι Τζέι Μάκεϊ. Η συνωμοσία επεκτείνεται και περιλαμβάνει αρκετές σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητες παρατάξεις, συμπεριλαμβανομένων προσώπων του οργανωμένου εγκλήματος στη Νέα Ορλεάνη και μιας ομάδας Κουβανών εξόριστων στο Μαϊάμι . Αν και αρχικά σχεδίαζαν να αποφύγουν σκόπιμα τον Πρόεδρο, κάποια στιγμή αποφασίζεται ότι ο ένοπλος πρέπει να στοχεύσει τον ίδιο τον Πρόεδρο.
Μετά την επιστροφή του Όσβαλντ από τη Σοβιετική Ένωση, οι συνωμότες συνειδητοποιούν ότι ο βίος και η πολιτεία του, δηλαδή το ιστορικό της δημόσιας υποστήριξης του κομμουνισμού από μέρους του, τον καθιστά τέλειο αποδιοπομπαίο τράγο. Επικοινωνούν μαζί του και τον καθοδηγούν στην πορεία προς τη δολοφονία. Ο Όσβαλντ συναντά επίσης έναν συναδέλφο του στο Ντάλας , ο οποίος έχει γίνει μαύρος εθνικιστής, και οι δύο άνδρες επιχειρούν να δολοφονήσουν τον ακροδεξιό στρατηγό Έντουιν Γουόκερ στο σαλόνι του.
Στις 22 Νοεμβρίου 1963, καθώς η αυτοκινητοπομπή του Προέδρου Κένεντι περνούσε από την πλατεία Ντίλι στο κέντρο του Ντάλας, ο Όσβαλντ τον πυροβολεί από το αποθετήριο σχολικών βιβλίων του Τέξας , ενώ μια μικρή ομάδα Κουβανών εξόριστων πυροβολεί πίσω από το καταπράσινο ύψωμα . Ο Όσβαλντ καταφέρνει να δραπετεύσει από τον τόπο του εγκλήματος επειδή, όντας υπάλληλος του αποθετηρίου, η αστυνομία δεν τον αναγνωρίζει ως ύποπτο. Αργότερα το ίδιο απόγευμα, πυροβολεί έναν αστυνομικό του Ντάλας , ο οποίος τον σταματά για ύποπτη συμπεριφορά. Ο Όσβαλντ πηγαίνει σε έναν κινηματογράφο όπου η CIA είχε σχεδιάσει να τον σκοτώσει, αλλά πριν προλάβουν να το κάνουν, συλλαμβάνεται από την αστυνομία του Ντάλας. Λίγες μέρες αργότερα, ο Όσβαλντ δολοφονείται υπό κράτηση από τον Τζακ Ρούμπι , έναν ιδιοκτήτη νυχτερινού κέντρου με διασυνδέσεις στον υπόκοσμο, ο οποίος χειραγωγήθηκε από τους συνωμότες για να σκοτώσει τον Όσβαλντ.
Στο τέλος του μυθιστορήματος, ο Όσβαλντ θάβεται με ψευδώνυμο σε έναν τάφο στο Φορτ Γουόρθ σε μια μικρή τελετή στην οποία παρευρίσκονται τα άμεσα μέλη της οικογένειάς του.
Ιστορικότητα
Ο ΝτεΛίλο έχει δηλώσει ότι ο ΖΥΓΟΣ είναι προϊόν μυθοπλασίας λόγω της συμπερίληψης φανταστικών χαρακτήρων και στοιχείων πλοκής που βασίζονται σε εικασίες. Παρ' όλα αυτά, το γενικό περίγραμμα της ζωής του Όσβαλντ, συμπεριλαμβανομένων των εφηβικών του χρόνων στη Νέα Υόρκη, της στρατιωτικής του θητείας, της χρήσης του ψευδωνύμου "Χαίντελ", και της αυτομόλησής του στη Σοβιετική Ένωση, είναι όλα ιστορικά ακριβή. Τόσο η Επιτροπή Γουόρεν όσο και η Επιτροπή Επιλογής της Βουλής των Ηνωμένων Πολιτειών για τις Δολοφονίες ενέπλεξαν τον Όσβαλντ στην απόπειρα δολοφονίας του Στρατηγού Γουόκερ. Πολλοί άλλοι χαρακτήρες στο μυθιστόρημα, συμπεριλαμβανομένου του πράκτορα του FBI Γκάι Μπάνιστερ , του φίλου του Όσβαλντ, Τζορτζ ντε Μόρενσιλντ , και της συζύγου του Μαρίνα, ήταν υπαρκτά πρόσωπα. Σε ένα σημείωμα του συγγραφέα στο τέλος του βιβλίου, ο ΝτεΛίλο γράφει ότι "δεν έχει κάνει καμία προσπάθεια να δώσει πραγματικές απαντήσεις σε τυχόν ερωτήματα που εγείρονται από τη δολοφονία".
Η Επιτροπή Γουόρεν διαπίστωσε ότι ο Όσβαλντ ενήργησε μόνος του, ενώ η Επιτροπή Επιλογής της Βουλής των Αντιπροσώπων για τις Δολοφονίες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η δολοφονία του Κένεντι ήταν πιθανότατα αποτέλεσμα συνωμοσίας.
Θέματα
Ο χαρακτήρας Νίκολας Μπραντς, στον οποίο έχει ανατεθεί η συγγραφή της μυστικής επίσημης ιστορίας της CIA για τη δολοφονία, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η προσπάθεια θα είναι ατελείωτη και ολόκληρη η αλήθεια θα παραμείνει τελικά άγνωστη. Για τον ΝτεΛίλο, η δολοφονία του Κένεντι ήταν ένα σημείο καμπής στην αμερικανική ιστορία που διέλυσε την αίσθηση της χώρας στην μεταπολεμική εποχή για μια κοινή πραγματικότητα και σκοπό. Το μέσο της μυθοπλασίας επιτρέπει στον αναγνώστη να ανακτήσει μέρος της ισορροπίας και της συνοχής που λείπει από την ιστορία. [ 4 ]
Το μυθιστόρημα αναφέρεται στην έκθεση της Επιτροπής Γουόρεν ως το μυθιστόρημα που « θα είχε γράψει ο Τζέιμς Τζόις αν είχε μετακομίσει στην Αϊόβα Σίτι και είχε ζήσει μέχρι τα εκατό», καθώς περιλαμβάνει μια σχεδόν εγκυκλοπαιδική εικόνα της αμερικανικής ζωής στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, συγκρίσιμη με την λεπτομερή απεικόνιση του Δουβλίνου στα μυθιστορήματα του Τζόις.
Ο τίτλος του βιβλίου προέρχεται από το αστρολογικό ζώδιο του Όσβαλντ και, ως εικόνα μιας ζυγαριάς, συμβολίζει για τον Μπραντς τις εξωτερικές δυνάμεις της ιστορίας που επηρεάζουν τη μοίρα του Όσβαλντ, καθώς και ολόκληρης της δολοφονικής πλεκτάνης. Σύμφωνα με τον ΝτεΛίλο, η ζυγαριά υπονοεί επίσης πώς «ένας άνθρωπος θα μπορούσε να κλίνει προς οποιαδήποτε κατεύθυνση» όσον αφορά τη διάπραξη του απόλυτου εγκλήματος, και υποδηλώνει έναν άνθρωπο διχασμένο ανάμεσα σε αντικρουόμενες ιδέες και παρορμήσεις, όπως φαίνεται από την ένταση μεταξύ της θητείας του στον στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών και των κομμουνιστικών του πεποιθήσεων.
Θα πρόσθετα ακόμα ο τίτλος αποδίδει τη δομή του βιβλίου, που στηρίζεται στους δύο αφηγηματικούς άξονες, αυτόν της ζωής του Όσβαλντ και αυτόν των συνωμοτών-παρακρατικών , οι οποίοι διαπλέκονται και παρουσιάζονται με μίαν θαυμαστή ισορροπία. Ίσως ακόμα αποδίδει και την αγαστή συνεργασία κράτους και παρακράτους τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην τότε ΕΣΣΔ.
Χαρακτηριτικά αποσπάσματα της σύνδεσης του τίτλου με τον χαρακτήρα του βασικού ήρωα έιναι τα ακόλουθα (σελ. 496): «υπάρχει ο θετικός ζυγός, που έχει κατακτήσει την αυτοκυριαρχία. Είναι ένας ισορροπημένος ΄,΄΄ψύχραιμος, λογικός άνθρωπος που τον σέβονται όλοι. Υπάρχει και ο αρνητικός ζυγός, που είναι, ας πούμε, κάπως ασταθής και παρορμητικός. Επηρεάζεται εύκολα, πολύ εύκολα. Είναι πάντα έτοιμος να κάνει το επικίνδυνο άλμα. Όπως και να’χει, το κλειδί είναι η ισορροπία»
(Σελ. 503) «Να ένας άνθρωπος που θέλει να κατασκοπεύσει τις επιχειρήσεις μας. Θέλει να μας χρησιμοποιήσει. Αλλά στο τέλος θα τον χρησιμοποιήσουμε εμείς. Όχι μέσω χειραγώγησης ή πολιτικής μεταστροφής. Βαθιά μέσα του πιστεύει ότι είναι αφοσιωμένος αριστερός. αλλά είναι επίσης και Ζυγός. Είναι ικανός να βλέπει και την άλλη πλευρά. Είναι ένας άνθρωπος που κρύβει αντιφάσεις…Αυτό το αγόρι κάθεται στη ζυγαριά, έτοιμο να γείρει προς τη μία ή την άλλη πλευρά».
