Όταν τσουγκρίζαμε με Σεφέρη

Καταλαβαίνεις τι σου λέω; Στην καθημερινότητά μας τραγουδούσαμε ποιητές. Ελύτη, Σεφέρη. Βουρκώναμε με τον Μεγάλο Ερωτικό του Χατζιδάκι. Τσουγκρίζαμε ποτήρια με Βάρναλη. Βιβλία άλλαζαν χέρια. Δεν θεωρούσαμε ουτοπία τον Μπακούνιν. Ξετρυπώναμε συγγραφείς. Ότι ανθίσταται ανθίζει…Έτσι το μετάφρασα στα χρόνια. Όχι ότι το καταλάβαινα τότε. Γεννηθείσα το 1961. Αλλά θυμάμαι εκείνα τα Κυριακάτικα τραπέζια. Υπήρχε μια εμμονή με τα κυριακάτικα οικογενειακά τραπέζια τότε. Αρνάκι με πατάτες στο φούρνο, ρολό με αβγό ως έκπληξη στο κέντρο της ζύμης, κασέρι χοντροκομμένο, άντε και ρώσικη σαλάτα...Μεγάλη εξτραβαγκάνζα! Κι έλεγαν, κι έλεγαν και στα ξαφνικά ξεκίναγαν το τραγούδι. Μα πόσο εύκολα ξεκίναγαν το τραγούδι! Και μπερδεύονταν οι εποχές και τα ρεύματα. Και συνταιριάζονταν ο «πιο καλός ο μαθητής» του Ζαμπέτα με κανένα παλιομοδίτικο βαλσάκι «Άστα τα μαλλάκια σου ανακατωμένα» και ξανά πίσω σε Μητσάκη «Όοοο οοοο όμορφη Θεσσαλονίκη» και κανένα σουξέ της εποχής «κυρά Γιώργαινα ο Γιώργος σου που πάει;».

Και δώστου γέλια και οχλαγωγία. Και κάπου εκεί οι γυναίκες μάζευαν πιάτα κι έφερναν γλυκό μωσαικό και φρούτα. Και καθάριζαν πορτοκάλια και πασπάλιζαν κανέλα και ζάχαρη. Σε εκείνο λοιπόν το σημείο… Καθώς σήμαινε το τέλος της Κυριακής και ξέσερνε μελαγχολία, ξεπετιόνταν «τα απαγορευμένα». Σιγά σιγά λες για να ξεθαρρέψει ο ένας απ΄τον άλλον «Πάνω στην άααμο την ξανθή γράψαμε τ΄όνομά της….» Σουτ! Θα μας ακούσει κανείς. Έκλειναν με μιας τα παράθυρα. Σχεδόν αντανακλαστικά. «Χεστήκαμε» απαντούσε η ρετσίνα με ένα κομμάτι μήλου μέσα. «Για μπελάδες ψάχνεις; Θες να βρεθούμε σε καμιά ασφάλεια; Ταξιδάκι στη Μακρόνησο;». Επενέβαιναν οι γυναίκες. Μα εγώ επέμενα! Τόσο που το «απαγορευμένα» γαργάλαγε το παιδικό μυαλό μου…«Πείτε, πείτε τα απαγορευμένα», «Σιωπή! Δε ξέρεις εσύ. Είσαι μικρή ακόμα. Χούντα έχουμε», «Τι είναι χούντα;». Δικτατορία είχαμε. Ένας ο εχθρός. Στόχος συγκεκριμένος! Άντε δυο. Ένας για κάθε κόσμο. Χωρισμένος στα δυο ο κόσμος. Ένα το τείχος του Βερολίνου. Οι μέσα να λογαριάζουν εχθρούς τους απέξω και οι απέξω να λογαριάζουν εχθρούς, τους από μέσα. Μοιρασμένα πράγματα. Κι όταν μετά από χρόνια έπεσε το τείχος…Εγώ ως πολλάκις ονειροπαρμένη φαντάστηκα ότι ο κόσμος πάλι θα χωριστεί στα δυο. Σ΄αυτούς που μετράνε το πνεύμα ως βασιλιά και στους άλλους που θα λογαριάζουν το χρήμα. Και θα είχε ενδιαφέρον η συμβίωση.

Και φτάσαμε στο σήμερα. Πού κατατάσσεις τις μέρες μας; Ποιος ο εχθρός μας; Σε ποια ομάδα να μπεις, να δώσεις δυνάμεις. Πώς έπεσε τέτοια βουβαμάρα στον πνευματικό κόσμο; Και πόσο αστείο ακούγεται «πνευματικός κόσμος»! Σε πόσα κομμάτια διαμερισματοποιήθηκε η αντίσταση για να μη μείνει ούτε μια στάλα; Γέμισε ο τόπος εχθρούς. Είναι η Μέρκελ; O Σόιμπλε; Η τρόικα; Η Κίνα. O παλιός και ο απόγονος του μικρός Παπανδρέου; Οι πεινασμένοι για εξουσία που δεν χόρτασαν ποτέ; Ο αμίλητος Καραμανλής; Και οι ανίκανοί του; Ο νεποτισμός όχι μόνο των πολιτικών; Το χρήμα; Η καταναλωτική κοινωνία; Tο παρελθόν μας; Ή το παρόν; Οι συνδικαλιστές; Oι εργατοπατέρες; Οι κυνόδοντες; Οι φθηνοί. Οι ακριβοί. Η γενιά του Πολυτεχνείου. Το ΠΑΣΟΚ. O ΣΥΡΙΖΑ. Οι ευκολίες μας; Ιδίως αυτές. Ο κακός εαυτός μας; Η Χρυσή Αυγή. Ατέρμονο αμπεμπαμπλομ με τους εχθρούς. Eσύ! Εγώ; Αποκλείεται. Αυτός! Φράκαρε το μυαλό να λογαριάζει. Αυτοί που φαίνονται, αυτοί που κρύβονται, οι ύπουλοι αενάως απόντες-παρόντες, αυτοί που υποψιάζομαι. Με πνίγουν οι υποψίες. Πνιγμένοι στα ερωτηματικά, ξεχάσαμε τα θαυμαστικά που είπε και ο φιλαράκος μου ο Λουκάς. Ποιος είναι ο εχθρός; Πόσοι; Πώς να καταφέρω ευθύβολη μπουνιά χωρίς έναν συγκεκριμένο στόχο;

Στιγμές, στιγμές φοβισμένη συνειδητοποιώ την «πολυτέλεια» που έδινε η δικτατορία. Ένας ο εχθρός, ευδιάκριτος. Κάποτε τραγουδούσαμε Ρίτσο «Καταλαβαινόμαστε τώρα δεν χρειάζονται περσότερα»…Αυτό μου λείπει. Αν βιαστικά με λογαριάσεις ότι ανυποψίαστη, νοσταλγώ δικτατορίες θάσαι μεγάλος βλάκας. Απλώς απόκαμα να καταμετρώ εχθρούς…Έχασα το νούμερο. Τρόμαξα για καθέναν που προσθέτω. Ταλαιπωρημένη η ψυχή θυμήθηκε εκείνον τον ξεκάθαρο εχθρό. Τον έναν Εφιάλτη. Ένα άγαλμα να αποκαθηλώσω, ένα τείχος να γκρεμίσω. Να το δείχνουμε! Να συνεννοούμαστε την μάχη…Το να συνεννοούμαστε τη μάχη νοστάλγησα. Και παράλληλα κάτι ν΄ανθίσταται και ν΄ανθίζει. Για στάσου! Ν΄ανθίσταται και ν΄ ανθίζει….Μήπως να κυλιστώ στον έρωτα; 

Όταν τσουγκρίζαμε με Σεφέρη | ΘΕΜΑΤΑ | Protagon