Δευτέρα 11 Μαρτίου 2024

JOHN WILLIAMS (2021), ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΜΑΚΕΛΑΡΗ, μετάφραση Αθηνά Δημητριάδου, εκδόσεις Gutenberg-Aldina

 Ένα μυθιστόρημα-σταθμός, που υπερβαίνει το είδος του γουέστερν, στο οποίο εν πρώτοις εντάσσεται, μπολιάζοντάς το με αντιηρωικά, στοχαστικά, φιλοσοφικά, κοινωνιολογικά στοιχεία. Μπορεί ακόμα να θεωρηθεί και μυθιστόρημα ενηλικίωσης, τη στιγμή που ο βασικός 23χρονος ήρωας, καλοθρεμμένος και γραμματισμένος, αγνοεί βασικά στοιχεία του κόσμου και της φύσης του. Διαθέτει γνώσεις αλλά όχι αυτογνωσία και ανθρωπογνωσία. Μετά το Πέρασμα του Μακελάρη ανακαλύπτει αργά και επώδυνα μια "φύση" που τον τρομάζει, τη θεωρεί ξένη, συμβιβάζεται μαζί της, την γνωρίζει, την καθαίρει, την προωθεί. Το ίδιο όμως ενηλικιώνονται και οι άλλοι ήρωες-συνοδοιπόροι στο κυνήγι των βουβαλιών, του πλουτισμού, της ευδαιμονίας, καθώς αναγνωρίζουν την παντοδυναμία της φύσης, την ανθρώπινη φρίκη, τη ματαιοδοξία, τη θνητότητα, την ανατροπή, την τρέλα...

Συγχρόνως πρόκειται και για ένα βαθιά φιλοσοφικό, στοχαστικό και συμβολικό μυθιστόρημα. Θεωρήθηκε η απεικόνιση της ιμπεριαλιστικής Αμερικής αλλά και της πανανθρώπινης κυριαρχίας των ισχυρών σε βάρος των αδύναμων, της φύσης, των ζώων... Αποτελεί αποτύπωσης της περιβαλλόντικής καταστροφής, της υπερεκμετάλλευσης της φύσης μέχρις εξαντλήσεως των πόρων, της αυτοϋπονόμευσης του μέλλοντος στο όνομα ενός όλο και μεγαλύτερου κέρδους... Είναι η πορεία του ανθρώπιμου γένους πάνω στον πλανήτη-γη, ο homo sapiens, νέος και κάθε άλλο παρά "σοφός", το ίδιο άφρων και αλαζών είτε πρόκειται για καλλιεργημένο πεπαιδευμένο άτομο, είτε για θρησκευόμενο, είτε για χειρώνακτα. Είναι τελικά απαισιόδοξος ο στοχασμός του συγγραφέα; Ο ήρωάς του τα αφήνει όλα πίσω του και με τον καθαρμένο νέο του εαυτό ξεκινά ένα καινούριο ταξίδι, μη έχοντας οριοθετήσει ακόμα τον προσανατολισμό του. Ο κάθε αναγνώστης το "συμπληρώνει" ανάλογα με τον ορίζοντα των προσδοκιών του. 

Και δυο λόγια για τον τίτλο: το "Πέρασμα του Μακελάρη" είναι καταρχάς η πόλις-άπολις, το πέρασμα που οδηγεί στην κοιλάδα των βουβαλιών, το πέρασμα-μετάβαση από τον ανθρώπινο πολιτισμό στην άγρια φύση... Και "Μακελάρηδες" είναι λίγο ως πολύ όλοι οι ήρωες του βιβλίου,άρα ο άνθρωπος ως ατομική και συλλογική οντότητα, "μακελάρης" όμως είναι και άγρια φύση, με τα θηρία, τα βουνά, τους γκρεμούς, τα χιόνια, τα ποτάμια, που συνιστούν παγίδες θανάτου και απανθρωπο 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου