"Ωστόσο ποιος διαβάζει για να επιτύχει κάποιο αποτέλεσμα, όσο κι αν αυτό είναι επιθυμητό; Δεν υπάρχουν άραγε ενασχολήσεις που τις συνηθίζουμε γιατί είναι καλές καθεαυτές και μερικές απολαύσεις που είναι αυτοσκοπός; Και το διάβασμα δεν βρίσκεται ανάμεσα σ' αυτές; Εγώ τουλάχιστον ονειρεύομαι μερικές φορές ότι, όταν έρθει η Ημέρα της Κρίσεως και όλοι οι μεγάλοι: κατακτητές, νομικοί, πολιτικοί, θα πάνε να πάρουν την ανταμοιβή τους -το στεφάνι, τις δάφνες, και τα ονόματά τους σκαλισμένα ανεξίτηλα πάνω σε ακατάλυτο μάρμαρο- ο Παντοδύναμος θα στραφεί προς τον Πέτρο και θα πει, όχι χωρίς φθόνο, σαν μας δει να πλησιάζουμε με τα βιβλία μας στα χέρια: "Ιδού, αυτοί δεν χρειάζονται καμιάν αμοιβή. Δεν έχουμε τίποτα να τους δώσουμε. Αγάπησαν το διάβασμα."
Ποια άραγε βιβλία να κουβαλούν στα χέρια οι ευδαίμονες που αξιώθηκαν την υπέρτατη ανταμοιβή; Ο Κάφκα πιστεύει πως: "πρέπει να διαβάζουμε μόνο βιβλία που μας κεντρίζουν και μας τύπτουν. Αν το βιβλίο που διαβάζουμε δε μας ταρακουνήσει συθέμελα σαν χτύπημα στο κρανίο, τότε γιατί να μπούμε στον κόπο να το διαβάσουμε; Για να "μας κάνει ευτυχισμένους", όπως λες; Θεέ μου, το ίδιο ευτυχισμένοι θα ήμασταν και χωρίς καθόλου βιβλία [...] αυτό που χρειαζόμαστε είναι βιβλία που μας χτυπάνε σαν τη μεγαλύτερη κακοτυχία [...] που μας κάνουν να νιώθουμε σαν να μας έχουν εξορίσει στο δάσος [...] ένα βιβλίο πρέπει να είναι το τσεκούρι που σπάει την παγωμένη θάλασσα μέσα μας."
Αντίληψη που πόρρω απέχει από την τρέχουσα, σύμφωνα με την οποία η ηδονή της ανάγνωσης συνδέεται με τον βαθμό στον οποίο επιτυγχάνεται η φυγή από μιαν οδυνηρή πραγματικότητα και διασφαλίζεται η φανταστική βίωση της ευτυχίας, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τους τίτλους και το περιεχόμενο των ευπώλητων βιβλίων.
Όπως και να' χει το διάβασμα είναι καλύτερο από την παρακολούθηση λ.χ. των τηλεοπτικών προγραμμάτων. Όπως, άλλωστε, υποστηρίζει η ίδια συγγραφέας στο έργο της Ορλάντο "Ένα σαχλό τραγούδι του Σαίξπηρ έχει κάνει πολύ περισσότερα πράγματα για τους φτωχούς και τους μοχθηρούς [αμαρτωλούς] απ' ό,τι όλοι οι ιεροκήρυκες και οι ανθρωπιστές του κόσμου".
Με άλλα λόγια η ανάγνωση ενός σπουδαίου έργου είναι πράξη ανατρεπτική, εκεί που η ανάγνωση ενός τυχαίου βιβλίου εξασφαλίζει τελικά τη διαιώνιση της καθεστηκυίας τάξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου